Union Budget 2021 LIVE: નાણા મંત્રી નિર્મલા સીતારમણ આજે રજૂ કરશે મોદી સરકારનું નવમું બજેટ

નવી દિલ્હી:  સફેદ વામન તારાનીએ સ્થિતિ તારાઓના મૃત્યુ બાદની છે. એટલે કે ત્યારે જ્યારે તારાઓનુ પોતાનું બળતણ ખૂટી જાય છે. તારાઓના જીવનચક્ર (life cycle of stars)માં સફેદ વામનનો અભ્યાસ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. જોકે આ તારાઓનો અભ્યાસ માત્ર પૃથ્વીના ટેલિસ્કોપ અથવા અવકાશમાં હબલ જેવી વેધશાળા દ્વારા જ કરવામાં આવે છે. પરંતુ આ વખતે ખગોળશાસ્ત્રીઓએ ઉપગ્રહની શોધ કરવા માટેના સેટેલાઈટથી એક ખાસ સફેદ વામન શોધી કાઢ્યું છે, જે અચાનક ચમકવાનું બંધ કરી (Brightening of Star) અને પાછુ ચમકવાનું શરૂ કરે છે.

યુકેની ડરહમ યુનિવર્સિટીના સંશોધકોની ટીમે પ્રથમ વખત આ પ્રકારની શોધનો અભ્યાસ કર્યો છે. આ માટે સંશોધકોએ નાસાના ટ્રાન્ઝિટ એક્સોપ્લેનેટ સર્વે સેટેલાઇટ (TESS)ના ડેટાનો ઉપયોગ કર્યો હતો. તારાઓનું હાઇડ્રોજન બળતણ જ્યારે પૂરુ થઈ જાય છે ત્યારે સફેદ વામનની સ્થિતિ સર્જાય છે. તે પૃથ્વી જેટલું જ કદ ધરાવે છે, પરંતુ વજન સૂર્ય જેવું જ છે.

એકલા નથી હોતા તારાઓ

સામાન્ય રીતે તારાઓ એકલા હોતા નથી અને તેમના સાથી તારા પણ હોય છે. આ સફેદ વામનના કિસ્સામાં પણ એક સાથી તારો છે જેમાંથી તે પદાર્થ ગળવાનુ કામ કરી રહ્યો છે. ખગોળશાસ્ત્રીઓએ નોંધ્યું છે કે, આ સફેદ વામનની ચમક અડધા કલાકમાં ખોવાઈ જાય છે. તેના પહેલા સામગ્રી ગળી જતા સફેદ વામન થોડા દિવસોથી ઘણા મહિનાઓ સુધી આવુ કરતા જોવા મળ્યા હતાં.

ભૌતિક કાપણીની પ્રક્રિયા

આ સફેદ વામનની ચમક ગળવાવાળા પદાર્થ પર આધાર રાખે છે. સંશોધકોને આશા છે કે, તેમને ભૌતિક સંચય (એક્રેશન)ની આખી પ્રક્રિયાને સમજવામાં મદદ મળશે જે કાળી છે, ખાસ કરીને સફેદ વામન અને ન્યૂટ્રોન તારોમાં તે ખાસ કરીને જોવા મળે છે જેમાં તે બધા તેમના પડોશી તારાઓના પદાર્થને &quot;ખાય&quot; જાય છે . આ અભ્યાસ નેચર એસ્ટ્રોનોમીમાં પ્રકાશિત થયો છે.

આ પણ વાંચો: OMG: 6 મહિના સુધી પેટમાં દુખાવાથી પીડાતો હતો યુવાન, ડોક્ટરોએ સર્જરી કરી મોબાઈલ કાઢ્યો

ટુ-સ્ટાર સિસ્ટમ

સંશોધકોએ TW પિક્ટોરિસ નામના સફેદ વામનના દ્વિભાજનમાં આ ઘટનાનું નિરીક્ષણ કર્યું છે. તે પૃથ્વીથી ૧૪૦૦ પ્રકાશ વર્ષ દૂર સ્થિત છે. ટીડબ્લ્યુ પિક્ટોરિસમાં સફેદ વામન છે જે નજીકની માન્યતા ડિસ્કમાંથી પદાર્થ મેળવી રહ્યું છે. આ ડિસ્કને પસના નાના સરળ તારામાંથી હાઇડ્રોજન અને હિલિયમ મળી રહ્યું છે. જ્યારે તે વામન પદાર્થને ગળી જાય છે, ત્યારે તે ચમકદાર બની જાય છે.

સફેદ વામનનુ ચુંબકીય ક્ષેત્ર

ટેસના સચોટ નિરીક્ષણોના ડેટાનો સામાન્ય રીતે ઉપયોગ સૌરમંડળની બહારના ગ્રહોની શોધ માટે થતો હોય છે. ડરહામના સંશોધકોની ટીમે એક ચમક અને અદૃશ્યતા જોઈ હતી જે આટલા ટૂંકા સમયમાં ક્યારેય સફેદ વામનમાં જોવા મળી નથી. પરંતુ નજીકના તારામાંથી પદાર્થ સતત આવતો હતો. સંશોધકોનું માનવું છે કે તેની પાછળ સફેદ વામનના ચુંબકીય ક્ષેત્રમાં પરિવર્તન આવી શકે છે.

મેગનેટિક ગેંટિગ

તેજસ્વીતા વધારે હોય ત્યારે સફેદ વામન પદાર્થ વધુ ગળી જાય છે પરંતુ અચાનક મિકેનિઝમ બંધ થઈ જાય છે અને તેજસ્વીતા ઘણી ઝાંખી પડે છે. સંશોધકોનું કહેવું છે કે આ તેના ચુંબકીય ક્ષેત્રના પરિભ્રમણને કારણે છે જે એટલી ઝડપથી બની જાય છે કે તે સંચયક્રિયાને અટકાવી દે છે, જે તેજસ્વીતા ઘટાડે છે. એટલે કે આ રોટેશન સ્ટોરેજ ડિસ્કમાં જવાથી સમાન બળતણને નિયંત્રિત કરે છે. આ પ્રક્રિયાને મેગનેટિક ગેંટિગ કહેવામાં આવે છે.

સંશોધકોનું કહેવું છે કે થોડા સમય પછી પદાર્થને ગળી જવાની પ્રક્રિયા ફરી શરૂ થાય છે અને તેજસ્વીતા વધે છે. તેજસ્વીતામાં ફેરફારો એક્રેટીંગ સફેદ વામનમાં સામાન્ય વાત છે, પરંતુ તે ધીમી પ્રક્રિયા છે. જે દિવસથી લઈ મહિનાઓ સુઘી ચાલે છે. પરંતુ ટી ડબ્લ્યુમાં દર ૩૦ મિનિટે આવું થઈ રહ્યું છે જે પ્રકાશને બુઝાવી દેવાનો અહેસાસ અપાવે છે. વૈજ્ઞાનિકોનું માનવું છે કે આનાથી સંચયન ક્રિયા કરવાવાળા પિંડોના અભ્યાસમાં મદદ મળશે.

સફેદ વામન તારો પહેલી વાર આટલી ઝડપથી &quot;ઓન-ઓફ&quot; થતો દેખાયો, જાણો શું છે મામલો

સમાચાર સુપરફાસ્ટ: દેશભરના તમામ સચોટ અને સંક્ષિપ્ત સમાચાર

2 લાખ 82 હજાર ખેડૂતોને મળશે Package નો લાભ

અતિવૃષ્ટિ માટે 546 કરોડના રૂપિયાનું Package જાહેર

PM Modi Full Speech | UP થી PM નું સંબોધન

અમદાવાદ

સુરત

વડોદરા

રાજકોટ

ગાંધીનગર

ભાવનગર

જામનગર

જુનાગઢ

કચ્છ - ભુજ

મહેસાણા

પંચમહાલ

આણંદ

વલસાડ

PHOTOS: વ્હાઈટ મોનોકિની પહેરીને એક્ટ્રેસ ફ્રીડા પિન્ટોએ ફ્લોન્ટ કર્યો બેબી બમ્પ

શું તમને ખબર છે રેખાની 6 બહેનો છે? ચમકદમકથી દૂર આ ફીલ્ડમાં બનાવ્યો છે દબદબો

Photos: વિરાટ કોહલીએ અનુષ્કાએ વામિકા સાથેની તસવીરો મૂકી, વર્લ્ડકપ પહેલાની સુંદર પળો

સફેદ વામન તારો પહેલી વાર આટલી ઝડપથી "ઓન-ઓફ" થતો દેખાયો, જાણો શું છે મામલો

EPFO-PF ખાતાધારકો માટે ખુશખબર! આજે ખાતામાં આવી શકે છે 8.5% વ્યાજ

epfo-interest

તમારો જિલ્લો પસંદ કરો

epfo interest

epfo interest - All Results

તસવીરો

ટૉપ ન્યૂઝ