દુનિયાનો દરેક ત્રીજો વ્યક્તિ હવે ભારતીય અથવા ચીની, ભારત ચીનથી નીકળશે આગળ

આ અઠવાડિયે વિશ્વની વસ્તી (World Population) 8 અબજને વટાવી ગઈ છે. આવી સ્થિતિમાં ભારત વિશ્વમાં ક્યાં પહોંચી ગયું છે અને વિશ્વના સૌથી વધુ વસ્તી ધરાવતા દેશ ચીનની સરખામણીમાં ભારતની (India Population) સ્થિતિ શું છે, આવા અનેક સવાલો ઉઠી રહ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં, શું ભારત થોડા વર્ષોમાં ચીનને પાછળ છોડી દેશે, જો એમ હોય તો, ક્યારે? નવા આંકડાઓ જણાવે છે કે, હવે વિશ્વમાં દરેક ત્રીજો વ્યક્તિ કાં તો ભારતીય છે અથવા ચીનનો છે અને વર્ષ 2030 પહેલા ભારત ચીનને પછાડીને વિશ્વનો સૌથી વધુ વસ્તી ધરાવતો દેશ બની જશે. (ફોટો: News18)

આવા પ્રશ્નો વધુ સુસંગત છે જ્યારે ભારત વસ્તી નિયંત્રણ માટે વધુ પ્રયત્નો કરી રહ્યું નથી, જ્યારે ચીને તાજેતરમાં તેની એક પરિવાર એક બાળક નીતિનો અંત કર્યો છે. આટલું જ નહીં, ચીને તાજેતરમાં જ કેટલાક એવા કાર્યક્રમો અને નીતિઓ પણ શરૂ કરી છે જે લોકોને વધુ બાળકો પેદા કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરે છે. તે જ સમયે, ભારતનો વિકાસ દર કેટલાક સમયથી ચીન કરતા વધુ છે. (ફોટો: News18)

સંયુક્ત રાષ્ટ્રનો રિપોર્ટ એ પણ સંકેત આપી રહ્યો છે કે, ભારતની વસ્તી ટૂંક સમયમાં ચીનને પાછળ છોડી દેશે. અત્યારે વિશ્વમાં દરરોજ ચાર લાખ બાળકોનો જન્મ થઈ રહ્યો છે, જેમાંથી 49400 ચીનના અને 86 હજાર ભારતના છે. આ સંદર્ભમાં, ભારતમાં ચીનની સરખામણીમાં લગભગ બમણા બાળકોનો જન્મ થઈ રહ્યો છે. વર્લ્ડ ઈકોનોમિક ફોરમ અનુસાર, વર્ષ 2024માં જ ભારત વિશ્વનો સૌથી વધુ વસ્તી ધરાવતો દેશ બની જશે. (ફોટો: News18)

હાલમાં ભારતની કુલ વસ્તી 141 કરોડ છે જ્યારે ચીનની વસ્તી 145 કરોડ છે. ઉદાહરણ તરીકે, ચીનની સરખામણીએ ભારતમાં બમણા બાળકોનો જન્મ થઈ રહ્યો છે, જે ઉચ્ચ વૃદ્ધિ દરનો સ્પષ્ટ સંકેત છે. આ દર્શાવે છે કે, તે દિવસ દૂર નથી જ્યારે ભારત ચીનને પાછળ છોડી દેશે. પરંતુ એક તફાવત છે અને આ સમયે ચીનમાં મોટાભાગના લોકો વૃદ્ધ છે જ્યારે ભારતમાં સૌથી વધુ યુવાનો છે. આર્થિક દૃષ્ટિકોણથી આ સારી બાબત છે, પરંતુ ભારતની સ્થિતિ ભવિષ્યમાં પડકારરૂપ બનશે. (ફોટો: News18)

નોંધનીય છે કે, 1800ના વર્ષમાં જ વિશ્વમાં મનુષ્યની વસ્તી એક અબજની નજીક પહોંચી શકે છે. આ પછી, વસ્તીમાં વધારો થવા લાગ્યો છે. નિષ્ણાતો માને છે કે, 1921 માં વસ્તી વિસ્ફોટ થયો હતો. વર્ષ 1927માં વિશ્વમાં 2 અબજ લોકો હતા, 1960માં 3 અબજ, 1974માં 4 અબજ, 1987માં 5 અબજ, 1999માં 6 અબજ અને 2011માં 7 અબજ લોકો હતા. આ પછી હવે 2022માં આ આંકડો 8 અબજ સુધી પહોંચી ગયો છે. (ફોટો: News18)

આ રીતે, વિશ્વમાં વસ્તીમાં ઝડપથી વધારો થવાને કારણે, માનવીઓમાં આયુષ્યમાં વધારો થઈ રહ્યો છે, જેના માટે ઘણા કારણો છે, જેમાં સ્વાસ્થ્ય અને વધુ સારી જીવન સુરક્ષા, એટલે કે જન્મ દરમાં વધારો, શિશુ મૃત્યુ દરમાં ઘટાડો થયો છે અને તે જ સમયે લોકોના જીવનની સરેરાશ ઉંમર પણ વધી રહી હતી. 252 વર્ષ પહેલા માનવીની સરેરાશ ઉંમર માત્ર 28 વર્ષ હતી જે 1955માં 40 થઈ હતી અને હવે 73 વર્ષ થઈ ગઈ છે. (ફોટો: News18)

આ રિપોર્ટના બીજા ઘણા આંકડા કેટલીક રસપ્રદ માહિતી આપી રહ્યા છે. ઉદાહરણ તરીકે, ભારતની વસ્તી વધીને 145 કરોડ થઈ ગઈ છે. તેથી તે પછી, જો કોઈ દેશ સૌથી વધુ વસ્તી ધરાવતો હોય, તો તે અમેરિકા (યુએસએ) છે. અમેરિકાની વસ્તી 330 મિલિયન છે, ત્યારબાદ ઇન્ડોનેશિયાની વસ્તી માત્ર 280 મિલિયન છે. ત્યાર બાદ પાકિસ્તાનમાં 23 કરોડ, નાઈજીરિયામાં 22 કરોડ, બ્રાઝિલની 21 કરોડ, બાંગ્લાદેશની 17 કરોડ, રશિયાની 15 કરોડ અને મેક્સિકોની વસ્તી 13 કરોડ છે. (ફોટો: Wikimedia Commons)