Photos: અફઘાનિસ્તાનના પરિવારોની કહાણી, ઘાસ ખાઈને પેટ ભરે છે; જુઓ તસવીરો

માહેર એક એવા વિસ્તારમાં રહે છે કે જે એક સમયે બદામનાં બાગ માટે પ્રસિદ્ધ હતો. પરંતુ દુષ્કાળને કારણે બદામના વૃક્ષો સુકાઈ ગયાં છે અને તેનાથી જ તેમની રોજગારી ચાલતી હતી. તેમણે જણાવ્યુ હતુ કે, આ વિસ્તારમાં તબાહી મચી ગઈ છે. અંદાજે એક એકર જેટલી જમીન સૂકાઈ ગઈ છે. તેમની જેમ કેટલાંય પરિવારો ભોજન માટે ટળવળી રહ્યા છે.

ધ ગાર્ડિયનના એક રિપોર્ટ પ્રમાણે, માહેરનો એક દીકરો રહીમ તેની મમ્મીને ખૂબ જ યાદ કરે છે. હકીકતમાં રહીમની મમ્મી અને તેનો ભાઈ હોસ્પિટલમાં દાખલ છે. કારણ કે, દુષ્કાળને કારણે પરિવાર એટલો મજબૂર હતો કે તે ઘાસને પણ ભોજન સમજીને ખાવા લાગ્યા હતા અને તેને લીધે માહેરની પત્ની અને તેમનો મોટો દીકરો બીમાર પડી ગયો છે. ડોક્ટરે જણાવ્યુ હતુ કે, પત્નીનાં આંતરડામાં ઇજા પહોંચી છે. પરિવાર તેમની ઝડપથી સ્વસ્થતા માટે પ્રાર્થના કરી રહ્યો છે.

રહીમ તેની બહેનને જમવાનું બનાવતા જોઈ રહ્યો છે. પરિવારને મદદ મળી છે તેથી તેઓ બે સમય આરામથી જમી શકે છે. છેલ્લા છ મહિનામાં આપાતકાલિન ફંડમાંથી કેટલાંય લોકોને મદદ કરવામાં આવી છે. તેને લીધે લોકો ભોજન, દવાઓ અને ઇંધણ ખરીદી શકે છે. માહેર જણાવે છે કે, હાલ તો અમારી પાસે રોટલી બનાવવાની સામગ્રી છે.

દુષ્કાળને લીધે દેશભરમાં ખાદ્ય કિંમતોમાં વધારો થઈ ગયો છે. પરંતુ આ સમસ્યાનો એકમાત્ર હિસ્સો જ છે. અફઘાનિસ્તાન હંમેશા અનાજ અને તેલ માટે બહુ વધારે જ નિર્ભર રહ્યુ છે. યુક્રેનમાં યુદ્ધને કરાણે વિશ્વ ખાદ્ય કિંમતોમાં વધારો થયો છે, તેનાથી આયાત કરવામાં આવેલા ઘઉંનો ભાવ આસમાને પહોંચી ગયો છે.

આ ફરહાના છે. તેને બે બાળકો છે. તેમનું કહેવું છે કે, છેલ્લા એક વર્ષમાં લોટ અને અન્ય ખાદ્ય પદાર્થની કિંમતોમાં ખાસ્સો ભાવવધારો થયો છે. ગયા વર્ષે ખાવાના તેલનો ભાવ 10 લીટર બેરલના 797 રૂપિયા હતા એટલે કે 10 ડોલર, તે અત્યારે વધીને 1754 રૂપિયા એટલે કે 22 ડોલર થઈ ગયો છે.

આ ફરહાનાની સૌથી નાની દીકરી હુસ્ના છે. પરિવાર સ્થાનિય દાનની મદદ પર જ નિર્ભર છે. ફરહાના કહે છે કે, રોકડ મદદ મળ્યા પછી હું બાળકોના કપડાં અને અનાજ લાવી શકી છું. મને આશા છે કે, અમે જે ખાઈએ છીએ તે તેમને સફળ જીવન જીવવા માટે પર્યાપ્ત ઉર્જા આપી શકે છે.

આ અલી છે, તેઓ મજૂરી કરે છે. ખાદ્ય સંકટને લીધે લોકોએ કામ છોડી દીધું છે. બેરોજગારી પણ ઝડપથી વધી રહી છે. અલી રોજના 100થી 150 રૂપિયા કમાય છે અને જે દિવસે તેઓ કામ પર નથી જઈ શકતા તે દિવસે તેમના બાળકો ભૂખ્યાં રહે છે.

17 વર્ષીય મોહમ્મદના નાના ભાઈ-બહેનો સહિત સમગ્ર અફઘાનિસ્તાનમાં લાખો બાળકોનું શિક્ષણ પણ પ્રભાવિત થયો છે. મોહમ્મદના પિતાનું ગયા વર્ષે કેન્સરને લીધે મોત નીપજ્યું હતું. મોહમ્મદ પર તેની મમ્મી સહિત આઠ ભાઈઓ અને બહેનોની જવાબદારી છે. તે દિવસભરમાં જેટલું કમાય છે તેમાંથી ભોજન પૂરું નથી થતું તો ભણવાનો સવાલ જ ઊભો નથી થતો.

રોકડ રકમની મદદ મળવાને લીધે મોહમ્મદની આઠ વર્ષની બહેન ઝૈદા શાળાએ જઈ શકે છે. મોહમ્મદની માતાનું કહેવું છે કે, રોકડ રકમની મદદ મળ્યા પછી પણ હજુ ભોજન તો પર્યાપ્ત નથી જ. મોહમ્મદ હવે ભોજન ખરીદવાની જગ્યાએ તેના ભાઈ-બહેનો માટે સ્કૂલ બેગ અને ચોપડીઓ ખરીદવા માટે સક્ષમ છે.