સાઠે નાઠયું કે કાઠું થશે, ગુજરાત ! : જાણીયે અત્યાર સુધીની મજલ, ઐતિહાસિક નિર્ણયોના આધારે

આજે ગુજરાત 60-માં વર્ષમાં પ્રવેશી રહ્યું છે, એટલે કે આજે રાજ્યનો સ્થાપના દિવસ છે. રાજ્યે 59 પુરા કર્યા. સમયના આ પડાવને ઉમર સાથે જોડીએ તો 'સાઠે બુદ્ધિ નાઠે' એવી ઉક્તિ પ્રચલિત છે. શું ગુજરાત માટે પણ આ લાગુ પડે છે કે પછી રાજ્ય સમય જતા વધુ 'કાઠું' બન્યું છે ? જે હોય તે તમે નક્કી કરો, પણ કેટલાક મહત્વના લોકો અને ચાવીરૂપ નિર્ણયો જેણે ગુજરાતને માત્ર રાષ્ટ્રીય સ્તરે જ નહિ, આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે 'શાખ' અપાવી તેની છણાવટ અહીં કરી છે. જો કે અહીં માત્ર રાજકીય અને કેટલાક વહીવટી નિર્ણયોનો ઉલ્લેખ છે. ગુજરાતનું સંગીત, શિક્ષણ, કળા, ચિત્ર, સમાજસેવા, સ્થાપત્ય, વ્યાપાર-વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ સાહસિકતા ક્ષેત્ર પ્રદાન અપ્રતિમ રહયું છે :

ગુજરાતની સ્થાપના 1 મે 1960ના રોજ બૃહદ મુંબઇ રાજ્યમાંથી ગુજરાતી બોલતા વિસ્તારો અલગ પાડીને કરવામાં આવી હતી. આ માટે આરંભાયેલી "મહાગુજરાત આંદોલન' ની આગેવાની ઇન્દુલાલ યાજ્ઞિકે લીધી

ગુજરાતે ભારતને રાષ્ટ્રપિતા મહાત્મા ગાંધી અને લોખંડી પુરૂષ સરદાર પટેલ જેવા બે સ્વપ્ન દ્રષ્ટા રાજપુરુષો આપ્યા

ગુજરાતે ભારતને મોરારજી દેસાઈ અને નરેન્દ્ર મોદી જેવા કર્મનિષ્ઠ અને રાષ્ટ્રપ્રેમી વડાપ્રધાન પણ આપ્યા છે. પૂર્વ વડાપ્રધાન ગુલઝારી લાલ નંદા પણ ગુજરાતમાંથી સંસદસભ્ય તરીકે ચૂંટાયા હતા.

1 મે 1960થી લઈ 1 મે 2019 સુધીના 60 વર્ષના ગુજરાતના ઈતિહાસમાં રાજ્યમાં કુલ 17 મુખ્યમંત્રીઓએ શાસન ચલાવ્યું છે અને આ દરમિયાન અનેક ઐતિહાસિક નિર્ણયો લેવાયા છે.

આ પૈકીનો એક અભુતપુર્વ નિર્ણય એટલે 'દારૂબંધી' નો નિર્ણય। આ નિર્ણય મામલે હજુ ચર્ચા અને મતમતાંતરો ભલે પ્રવર્તે પરંતુ એટલું ચોક્કસ છે કે, રાજ્યની બહેન-દીકરીયું 'બેખોફ' ગમે ત્યારે ગમે ત્યાં ફરી શકે છે, તેનો શ્રેય આ નિર્ણયને આભારી છે.

1960 પહેલા ગુજરાત જ્યારે બૃહદ મુંબઈ રાજ્યનો હિસ્સો હતું ત્યારે 1947થી 1960 વચ્ચેના ગાળામાં રાજ્યમાં દારૂની ફેક્ટરીઓ હતી અને રાજકોટ, વડોદરા અને સુરતમાં વાઈનશોપ પણ ચાલતી હતી. ગુજરાતની પહેલી વાઇન શોપ રાજકોટમાં આશરે1954માં શરૂ થઇ હતી. તત્કાલીન સમયે એક આનાના ભાવમાં દારૂ મળતો હતો. પરંતુ રાજ્યના અસ્તિત્વમાં આવ્યા બાદ, ગુજરાતમાં દારૂબંધીનો ઐતિહાસિક નિર્ણય લેવાયો

આરંભના દિવસોમાં શાળાથી કોલેજ સુધી મફત કન્યા કેળવણીનો સુંદર નિર્ણય

દેશમાં સૌપ્રથમ 'મધ્યાહ્ન ભોજન" (મિડ-ડે મિલ) નો પ્રારંભ અહીંથી થયો

સરદાર સરોવર નર્મદા ડેમ, નર્મદા કોપોરેશનની સ્થાપના થઇ

ગૌ-હત્યા ઉપર પ્રતિબંધ મુકવામાં આવ્યો

ઓકટ્રોય નાબુદી કરી લોકોને પડતી અડચણોનો અંત આણવામાં આવ્યો

નવા જિલ્લાઓની રચનાઓ કરી વહીવટી સરળતા કરવામાં આવી

વાઇબ્રન્ટ ગ્લોબલ ઇન્વેસ્ટર્સ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ સમિટનો પ્રારંભ કરી દેશ-વિદેશથી રાજ્યમાં રોકાણો લાવી રાજ્યને વધુ સમૃદ્ધ કરવાના પ્રયાસો થયા

સેઝ, સર, બીઆરટીએસ, મેટ્રો ટ્રેન, બેટી બચાઓ, જ્યોતિગ્રામ, કુંવરબાઈનું મામેરું, ગિફ્ટ સીટી, ધોલેરા સર પ્રોજેક્ટ, કન્યા કેળવણી, વિકાસ-ગૌરવપથ, વનબંધુ સહિતની સંખ્યાબંધ વિકાસ અને કલ્યાણ યોજનાઓ લાગુ કરી નવા આયામો જોડાયા

સ્થાનિક સ્વરાજની સંસ્થાઓમાં મહિલાઓ માટે 50% અનામત લાગુ કરવામાં આવ્યું

'મુખ્યમંત્રી અમૃતમ યોજના' હેઠળ ગરીબોને આરોગ્ય કવચ અપાતા ગરીબી રેખા નીચે જીવતા પરિવારો અને આર્થિક નબળા લોકોને ખાનગી-સરકારી હોસ્પિટલમાં આરોગ્ય સેવાઓ ઉપલબ્ધ થવા લાગી

મહિલાઓની સુરક્ષા માટે 181 નિઃશુલ્ક હેલ્પલાઇનથી મહિલાઓ ઉપર થતા અત્યાચારોની અટકાયતમાં મદદ મળી

ગુજરાતના હાઇવે ઉપરથી ટોલટેક્સ નાબૂદીથી પરિવાહકોને ફાયદો થયો

'સ્ટેચ્યુ ઓફ યુનિટી' અંતર્ગત સરદાર પટેલની 182મીટર ઊંચી પ્રતિમાને લીધે વૈશ્વિક સ્તરે દેશને નવી ઓળખ પ્રાપ્ત થઇ