એવી બાબતો જેનાથી જાણી શકાય કે સામેની વ્યક્તિ ખોટું બોલી રહી છે, જાણો શું કહે છે નિષ્ણાંતો

ઘણા લોકો કહે છે કે જૂઠું બોલવું એ એક કળા છે. જ્યારે ઘણા માને છે કે તેને છુપાવવું અશક્ય છે, જે રીતે ગુનેગાર તેના ગુનાની સાથે કડીઓ છોડી દે છે, તે જ રીતે જૂઠ્ઠુ પણ એવા સંકેતો આપે છે જેના દ્વારા જૂઠને પકડી શકાય છે. મનોવૈજ્ઞાનિકો એમ પણ કહે છે કે જ્યારે લોકો અપ્રમાણિક હોય છે ત્યારે ચોક્કસ ભૌતિક સંકેતો આપે છે. પરંતુ તેઓ ચેતવણી પણ આપે છે જેમ કે પરસેવો, અસામાન્ય શ્વાસ વગેરે જેવા કેટલાક સંકેતો પણ નર્વસનેસના સંકેતો છે, તેથી થોડી સાવચેતી રાખવી જરૂરી છે. તેમ છતાં, નિષ્ણાતોએ કેટલાક ખાસ સંકેતો આપ્યા છે જેના દ્વારા તે પકડી શકાય છે કે વ્યક્તિ ખોટું બોલી રહ્યો છે.

જૂઠું બોલવાની એક નિશાની એ છે કે જ્યારે તમે સીધો પ્રશ્ન પૂછો છો ત્યારે વ્યક્તિ અચાનક માથું હલાવવાનું શરૂ કરે છે, આ પછીની નિશાની છે કે તે ખોટું બોલી રહ્યો છે. ધ બોડી લેંગ્વેજ ઓફ લાયર્સના લેખક અને બિહેવિયરલ એનાલિસ્ટ ડો. લિલિયન ગ્લાસ કહે છે કે આવી સ્થિતિમાં માથું કાં તો પાછળ નમશે અથવા તો જમણી કે ડાબી તરફ નમશે.

જૂઠું બોલનાર વ્યક્તિ ચોક્કસ શબ્દો વારંવાર કહેવાનું શરૂ કરે છે. તે અન્ય વ્યક્તિને ખાતરી આપવા માટે આવું કરે છે કે તે સાચું બોલી રહ્યો છે. ગ્લાસના મતે, વાસ્તવમાં તે વ્યક્તિ તેના મગજમાં જૂઠને સાચો સાબિત કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યો છે. ઘણી વખત તેઓ આ દ્વારા પોતાના માટે સમય ચોરી કરવાનો પ્રયાસ કરે છે જેથી તેઓ પોતાને સાબિત કરવા માટે વધુ વિચારો એકઠા કરી શકે.

મોંને સ્પર્શ કરવો એ કંઈક છુપાવવાનો પ્રયાસ દર્શાવે છે. ઘણા લોકો આ દ્વારા આત્મવિશ્વાસનો અભાવ પણ દર્શાવે છે, પરંતુ જો કોઈ વ્યક્તિ કંઈક કહેતી વખતે સ્વયંભૂ પોતાનો હાથ મોં પર લઈ જાય, તો તે એ સંકેત છે કે તેણે જવાબ આપવો પડશે. ખચકાટ અથવા અસ્વસ્થતા હોય છે અને તેઓ સત્ય કહેવાનો પ્રયાસ કરતા નથી પરંતુ તેને છુપાવવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે.

પગની જગ્યા બદલવી, જેમ કે પહેલા જમણો પગ ઉપર હતો, પછી ડાબો પગ ઉપર આવવો એ પણ એક મોટી નિશાની કહી શકાય. ગ્લાસ સમજાવે છે કે તેનો અર્થ એ છે કે શરીર શબ્દો પર પ્રભુત્વ મેળવવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું છે. પગમાં ફેરફાર એ સ્પષ્ટ સંકેત છે કે વક્તા અસ્વસ્થ અને નર્વસ છે, જેનો અર્થ છે કે તે પરિસ્થિતિને ટાળવા માંગે છે, એકંદરે તે સત્ય કહેવા માટે અસ્વસ્થતા અનુભવે છે.

મુશ્કેલીથી બોલતા આવવું એ પણ સાચું ન બોલવાની નિશાની છે. આનો અર્થ એ છે કે કાં તો વ્યક્તિ સાચી માહિતી જાણતો નથી અથવા તે તેની માહિતીમાં વિશ્વાસ કરતો નથી. સાથે જ તે ગુનેગારો માટે પણ સત્ય બોલવામાં સંકોચ દર્શાવે છે. આ સિવાય હોઠ ચાવવા કે દબાવવા એ પણ પરેશાનીની નિશાની છે. પરસેવો એ નર્વસ હોવાની નિશાની છે જે જૂઠું બોલવાથી થઈ શકે છે. પરંતુ ધ્યાનમાં રાખો કે વ્યક્તિ વાત કરવાની અગવડતાને કારણે નર્વસ પણ થઈ શકે છે.

આંખો ઘણું બોલે છે. બોલતી વખતે જો કોઈ વ્યક્તિ પોતાની નજર ફેરવી લે તો તેને જૂઠું બોલવાની નિશાની માનવામાં આવે છે, પરંતુ જો કોઈ વ્યક્તિ લાંબા સમય સુધી આંખ મીંચ્યા વિના સતત જોવાનું શરૂ કરે છે, તો તેનો અર્થ એ છે કે તે તમને નિયંત્રિત અથવા પ્રભાવિત કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યો છે. જવાબ આપતી વખતે અસાધારણ રીતે અહીં-ત્યાં જોવું એ અસ્વસ્થતાની નિશાની છે, જે અજાણતા સત્ય કહેવાની પરિસ્થિતિને પ્રતિબિંબિત કરી શકે છે.