પૃથ્વી પર રહીને કટાંળી ગયા છો? નાસા આપી રહ્યું છે મંગળ જેવા ગ્રહ પર રહેવાનો અવસર

આજકાલ ઘણા લોકોમાં પૃથ્વીથી બહાર (out of earth) અંતરિક્ષમાં (space) જવાની લાઇન લાગી છે. આપણામાંથી પણ ઘણા લોકોને પણ એવી ઇચ્છા હોય છે કે કોઇ બીજા ગ્રહમાં રહેણાંક સ્થિતિ (Residence on another planet) કેવી હશે તે જાણવું કે પછી અંતરિક્ષ યાત્રા કરવી. અંતરિક્ષ યાત્રા આજકાલ એક શોખ બની રહ્યો છે કે પછી કહીએ કે નજીકના ભવિષ્યમાં દરેક વ્યક્તિ અંતરિક્ષની સફરે જઇ શકશે તો નવાઇ નહીં. પરંતુ હાલ નાસા એક એવો અવસર આપી રહ્યું છે જેના વિશે કદાચ તમે કલ્પના પણ નહીં કરી હોય. અમેરિકન અંતરીક્ષ એજન્સી નાસા(NASA)એ મંગળ ગ્રહ (Mars) જેવા જગ્યા પર એક વર્ષ સુધી રહેવા માટે ચાર લોકોની અરજીઓ મંગાવી છે. તેના દ્વારા નાસા મંગળ ગ્રહ પર અંતરિક્ષ યાત્રીઓને તેમના મિશન સાથે જોડાયેલ પડકારોનો સામનો કરવા માટે તૈયાર કરવા ઇચ્છે છે.

નાસાએ 6 ઓગસ્ટે એવા 4 લોકોની અરજીઓ માંગી છે, જે મંગળ ગ્રહ જેવી જગ્યા પર એક વર્ષ સુધી રહેવા માટે તૈયાર હોય. આ ચાર લોકો હ્યુસ્ટનમાં જ્હોન્સન સ્પેસ સેન્ટરની બિલ્ડીંગમાં રહેલ 1700 વર્ગ ફૂટમાં ફેલાયેલ 3ડી પ્રિન્ટર દ્વારા બનાવેલ માર્સ ડ્યૂન અલ્ફામાં રહેશે.

નાસાએ એક નિવેદનમાં કહ્યું કે, “મંગળ ગ્રહ પર ભવિષ્યના મિશનોના વાસ્તવિક જીવનના પડકારોની તૈયારી માટે નાસા આ સ્ટડી કરશે કે કઇ રીતે આટલા લાંબા સમય સુધી વધુ પ્રેરિત વ્યક્તિ જમીન આધારિત આભાસી પરીસ્થિતીઓમાં રહે છે.”

મંગળ ગ્રહ જેવી જ બનાવેલી આ જગ્યામાં લોકોને મિશન જેવા જ પડકારોનો સામનો કરવો પડશે. આ પડકારોમાં સંશાધનની મર્યાદિત માત્રા, ઉપકરણ નિષ્ફળતા, વાતચીતમાં વિલંબ અને બીજા પર્યાવરણીય તણાવ પણ સામેલ છે.

નાસા તેમાંથી ત્રણ મિશનનોની યોજના બનાવી રહી છે- જેને ક્રૂ હેલ્થ એન્ડ પરફોર્મન્સ એક્સપ્લોરેશન એનાલોગના રૂપમાં ઓળખામાં આવે છે. પહેલું મિશન આગામી વર્ષ 1 સપ્ટેમ્બરથી નવેમ્બર 30 સુધી ચાલશે.

અરજી માત્ર અમેરિકી નાગરિકો કે 30-55ની ઉંમરના સ્થાનિક નિવાસીઓ માટે ખુલ્યું છે. પસંદગીમાં અન્ય માપદંડોમાં અંગ્રેજીમાં કુશળતા, સારું શારિરીક સ્વાસ્થ્ય અને ધુમ્રપાન ન કરવાની ટેવ સામેલ છે.

શૈક્ષણિક લાયકાતની વાત કરીએ તો માન્યતા પ્રાપ્ચ સંસ્થામાંથી એન્જીનિયરીંગ, ગણિત કે જૈવિક, ભૌતિક કે કમ્પ્યૂટર વિજ્ઞાનમાં માસ્ટર ડિગ્રી કે બે વર્ષનો વ્યાવસાયિક STEM અનુભવ જરૂરી છે.