કચ્છનો જમાનો આવ્યો, 4000 કરોડના ખર્ચે GHCL શરું કરશે સોડા એશનો મોટો પ્લાન્ટ

કેતન જોશી\ અમદાવાદઃસોડા એશનો વધુ એક મોટો પ્લાન્ટ, જેનો ઉપયોગ ખાદ્યપદાર્થો અને ઉદ્યોગોમાં થાય છે, તે ગુજરાતમાં સ્થાપવા જઈ રહ્યો છે. ભારતની બીજી સૌથી મોટી સોડા એશ ઉત્પાદક કંપની GHCL કચ્છમાં નવો પ્લાન્ટ સ્થાપવા જઈ રહી છે. આ અંગે વધુ માહિતી આપતાં કંપનીના એમડી રવિ જાલાન કહે છે કે "2025 સુધીમાં, અમે કચ્છમાં અમારો નવો સોડા એશ પ્લાન્ટ શરૂ કરીશું. અમે તેના પર 4000 કરોડનું રોકાણ કરીશું. અમે અત્યાર સુધીમાં 100 કરોડથી વધુનું રોકાણ કરી ચુક્યા છીએ. હાલમાં અમારી પાસે 12 લાખ ટનની વાર્ષિક સોડા એશ ઉત્પાદન ક્ષમતા છે જે વધીને 17 લાખ ટન થશે. કંપની પાસે ગુજરાતમાં સુત્રાપાડા ખાતે પહેલેથી જ સોડા એશ પ્લાન્ટ છે."

સોડા એશમાં ગુજરાતના 90% થી વધુ ઉત્પાદન થાય છે- દેશમાં સોડા એશના ઉત્પાદનમાં ગુજરાતનો હિસ્સો 90% થી વધુ છે. ગુજરાતમાં GHCL ઉપરાંત નિરમા, ટાટા કેમિકલ્સ જેવી કંપનીઓ છે. તેનો ઉપયોગ ડિટર્જન્ટ, કાચ, સિલિકેટ્સ અને રસાયણોના ઉત્પાદનમાં થાય છે. આગળ જતાં, ભારતમાં જ્યારે લિથિયમ કાર્બોનેટ EV બેટરીનું ઉત્પાદન કરવામાં આવશે, જેમાં સોડા એશ પણ ભૂમિકા ભજવશે.

GHCL હવે દેવું મુક્ત કંપની: જીએચસીએલ પર હવે કોઈ દેવું નથી. કંપનીના સીએફઓ રમણ ચોપરા અને ચીફ ઓપરેટિંગ ઓફિસર એન એન રાડિયા કહે છે કે "આ કંપની પર હવે કોઈ દેવું નથી. કંપની પાસે રોકડ પ્રવાહ પણ છે. કંપનીમાં પ્રમોટરનો હિસ્સો લગભગ 20% છે અને બાકીનો હિસ્સો FII મ્યુચ્યુઅલ ફંડ અને અન્યનો છે. વર્ષ 2022 ના આંકડાઓ અનુસાર, કંપનીની આવક 4000 કરોડ રૂપિયા હતી, જેમાં નફો લગભગ 800 કરોડ હતો.

ભારત દર વર્ષે 25% સોડા એશની આયાત કરે છેઃ ભારતમાં સોડા એશનો એટલો બધો વપરાશ થાય છે કે દર વર્ષે 25% સોડા એશ અન્ય દેશોમાંથી આયાત કરવી પડે છે. ભારતમાં વાર્ષિક 42 લાખ ટન સોડા એશની જરૂરિયાત છે, પરંતુ તેટલું ઉત્પાદન થતું નથી. મોટાભાગની માંગ ડિટર્જન્ટ અને ગ્લાસ ઇન્ડસ્ટ્રીઝમાંથી આવે છે. ભારતમાં દર વર્ષે સોડા એશની માંગ 5% વધે છે. જીએચસીએલનો પ્લાન્ટ કચ્છમાં સ્થાપવામાં આવશે અને મુખ્ય કાચો માલ, લાઇમ સ્ટોન, જીએમડીસી દ્વારા પૂરો પાડવામાં આવશે.