આ ફ્રૂટના ફક્ત 50 છોડ વાવીને આજે દર મહિને 1 લાખની કમાણી કરે છે ખેડૂત

લલિતેશ કુશવાહા/ભરતપુર: રાજસ્થાનના પૂર્વ દરવાજા તરીકે ઓળખાતું ભરતપુર તેના કેવલાદેવ રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાન માટે પ્રખ્યાત છે. આ ઉપરાંત આ વિસ્તાર બાગાયત ખેતી માટે પણ પ્રખ્યાત રહ્યો છે. જો જિલ્લાના ભુસાવર શહેરની વાત કરીએ તો અહીંના ખેડૂતો પરંપરાગત ખેતી છોડીને બાગાયતી ખેતી તરફ વળ્યા છે અને ઓછા ખર્ચે વધુ નફો મેળવવા માટે રાસાયણિક ખાતરને બદલે જૈવિક ખાતરનો ઉપયોગ કરી રહ્યા છે.

આવા જ એક ખેડૂત છે કૈલાશ સૈની, જે ઓછી જમીનમાં પણ જેકફ્રૂટ એટલે કે ફણસની ખેતી કરીને ઓછા ખર્ચે વધુ નફો લઈ રહ્યા છે. તેમનું કહેવું છે કે આ ખેતી તેમણે 5 વર્ષ પહેલા શરૂ કરી હતી. હવે ફળ મળવાનું શરૂ થયું છે. જેની માંગ સ્થાનિક વિસ્તાર ઉપરાંત દેશના વિવિધ પ્રાંતોમાં પણ છે. આ ખેતીથી મહિને એક લાખ રૂપિયાથી વધુની કમાણી થાય છે. તેમનું કહેવું છે કે આ વિસ્તારના મોટાભાગના ખેડૂતો તેમની પાસેથી પ્રેરણા લઈને પરંપરાગત ખેતીને બદલે બાગાયત કરીને પોતાની આર્થિક સ્થિતિ મજબૂત કરી રહ્યા છે.

નાસિકથી રોપા લાવીને જેકફ્રૂટની ખેતી શરૂ કરી- ખેડૂત કૈલાશ સૈનીએ જણાવ્યું કે તેમની પાસે વધારે જમીન નથી અને ઘણા વર્ષોથી આ જમીન પર પરંપરાગત ખેતી કરી રહ્યા હતા. એક દિવસ અચાનક તેના મનમાં બાગાયતી ખેતી કરવાનો વિચાર આવ્યો. જે બાદ વિવિધ જાણકારી મેળવ્યા પછી પાંચ વર્ષ પહેલા તેમણે નાસિકથી 50થી વધુ જેકફ્રૂટના છોડ લાવીને ખેતી શરૂ કરી હતી.

આ ખેતીમાં માત્ર પોતાના બનાવેલા જૈવિક ખાતરનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. આ વૃક્ષ ત્રણથી પાંચ વર્ષમાં મોટા થયા પછી ફળ આપવાનું શરૂ કરે છે. એક ફળનું વજન 20 થી 40 કિલો જેટલું હોય છે. આ વખતે સારી ઉપજને કારણે ખેડૂતોના ચહેરા ખીલી ઉઠ્યા છે અને ગત વર્ષોની સરખામણીએ આ વખતે વધુ નફો થશે તેવી આશા છે.

દર મહિને એક લાખ રૂપિયાથી વધુની આવક- ખેડૂતોના મતે આ ફળની માંગ સ્થાનિક વિસ્તાર ઉપરાંત દેશના વિવિધ પ્રાંતોમાં પણ છે. આ જ કારણ છે કે આ ફળની બજાર કિંમત પણ સારી મળી રહી છે. તેની કિંમત 40 થી ₹ 50 કિગ્રા છે. તે ભરતપુર, જયપુર, દિલ્હી, હરિયાણા, ઉત્તર પ્રદેશ, ગુજરાત, મધ્યપ્રદેશ વગેરે રાજ્યોમાં જાય છે.

તે ઉપરાંત અહીં ખેડૂતોને સ્થાનિક વિસ્તારમાં સ્થપાયેલી અથાણાંની ફેક્ટરીઓથી સૌથી વધુ ફાયદો થાય છે, જે ખેડૂતો પાસેથી વાટાઘાટના ભાવે સીધા અથાણાં માટે જેકફ્રૂટ ખરીદે છે. આ જ ખેડૂતનું કહેવું છે કે આ ખેતીમાંથી તેને મહિને એક લાખ રૂપિયાથી વધુની કમાણી થઈ રહી છે. તેને જોઈને વિસ્તારના અન્ય ખેડૂતોએ પણ બાગકામ શરૂ કરી દીધું છે.