ભાવગરના ખેડૂતની 'જુગાડુ બાઇક', ટ્રેક્ટર અને 'સનેડો'થી 80% સસ્તું અને સરળ
વિવિધ ખેતીકામ માટે જુગાડ બાઇકથી વીઘે ફક્ત 30થી 35 રૂપિયાનો ખર્ચ જ થાય છે, ટ્રેકરમાં આ ખર્ચ 300થી 350 રૂપિયા થાય છે, બાઇક બનાવવાનો ખર્ચ માત્ર 30 હજાર રૂપિયા.
નીતિન ગોહેલ, ભાવનગર: એક સમયમાં દેશી પદ્ધતિથી કરવામાં આવતી ખેતી હવે ધીમે ધીમે આધુનિક બની રહી છે. આ આધુનિક ખેતી ખેડૂતો માટે ખર્ચાળ હોય છે ત્યારે આ ખેતીને સસ્તી કરવા અવનવાં સાધનોની શોધ ખેડૂતો પોતાની કોઠાસૂઝથી કરતા હોય છે. ભાવનગરના સિદસર ગામના ખેડૂત જયેશ મકવાણાએ આ માટે એક જુગાડ બાઈક બનાવી છે. ખેતીમાં વાવણી બાદની અનેક કામગીરી કરવા માટે ખેડૂતે આ 'જુગાડ' કર્યો છે. વિવિધ કામોમાં સહજ રીતે ઉપયોગી થઈ રહેલું જુગાડ બાઇક ટ્રેક્ટર કે સનેડો (મિની ટ્રેક્ટર) જેવા સાધનો કરતા 80% સસ્તું અને સરળ બની રહે છે.
ભાવનગરનાં સીદસર ગામનાં ખેડૂતે કોઠાસૂઝથી 26 હજારમાં જુગાડુ ઇલેક્ટ્રિક હળ બનાવ્યું છે. ટ્રેક્ટરના વીઘે રૂ. 300 સામે આનાથી ફક્ત રૂ.35નો ખર્ચ આવે છે. ખેડૂતે કારનું ડિફ્રેશન-ગિયર બોક્સ ફિટ કરી આ ઉપકરણ બનાવ્યું છે. બળદનો ખર્ચ ન પોષાય તેવા ખેડૂતો માટે આ જુગાડ બાઈકની પાછળ ટ્રોલી જોડી માલ-સામાનની હેરાફેરી કરી શકાય છે.
આ જુગાડ બાઈકનો વિવિધ કામોમાં સહજતાથી ઉપયોગ કરી શકાય છે. એટલું જ નહીં ટ્રેક્ટર કે સનેડો (મિની ટ્રેક્ટર) જેવાં સાધનો કરતાં તે 80 ટકા સસ્તું અને સરળ બની રહે છે. ટ્રેક્ટરથી એક વીઘે 250થી 300 રૂપિયાનો ખર્ચ થાય છે. આ જુગાડ બાઈકમાં વીઘે 30 થી 35 રૂપિયાનો ખર્ચ થાય છે. આ બાઈકની અંદર કારનું ડિફ્રેશન સહિતનું ગિયર બોક્સ ફિટ કરવામાં આવ્યું છે, જેનાથી તાકાતમાં ખૂબ વધારો થાય છે.
જયેશભાઈએ વધુમાં જણાવ્યું હતું કે, "બળદ જેવું જ ટ્રેક્ટરનું છે. ખેડૂતો ટ્રેક્ટર ભાડે કરીને વાવણી સહિતના કામ કરતા હોય છે. નાનાં ગામોમાં અમુક ખેડૂતો પાસે જ બળદ અથવા ટ્રેક્ટર હોય છે. જેથી ભાડે રાખીને ખેતીકામ કરાવતા ખેડૂતોને ટ્રેક્ટર કે બળદના માલિકોના સમય મુજબ તેની અનુકૂળતા મુજબ ખેતી કરવા મજબૂર થવું પડે છે. આ તમામ બાબતોનો તોડ મેં શોધી કાઢ્યો છે અને મારી કોઠાસૂઝના આધારે જુગાડ બાઈક બનાવ્યું છે."
જયેશભાઈના કહેવા પ્રમાણે, "મેં મારા જૂના ડિસ્કવર બાઈકમાં કારનું ડિફ્રેશન અને ગિયર બોક્સને ફીટ કરાવ્યું છે. આ જુગાડ બાઈક બનાવવા પાછળ મારે 30 હજારનો ખર્ચ થયો છે. આ જુગાડ બાઈક નિંદામણ સહિતનાં વિવિધ ખેતીકામોના ઉપયોગમાં આવી શકે છે. આ જુગાડ બાઈક માટીના ઢેફાં વચ્ચે પણ આસાનીથી ચાલી શકે છે અને વળાંક સહિતની કામગીરી સરળ બની જાય છે. માત્ર 30 હજાર રૂપિયાની કિંમતમાં તૈયાર થતું આ જુગાડ બાઈક કે જેમાં વાવણીની સાથે સાથે નિંદામણનાં વિવિધ કામો જેમાં કળિયુ, ચાહણો, બેલી, બેલો, દોઢિયો ચાલી શકે છે. પાછળની બાજુએ હળની જગ્યાએ ટ્રોલી લગાવી નીરણ વગેરે વાડીએથી ઘરે કે ઘરેથી વાડીએ પણ લઇ જઈ શકાય છે."
ખેડૂતના કહેવા પ્રમાણે, "વરસાદની સિઝનમાં વરસાદ પડી ગયા બાદ ચાર કે પાંચ દિવસ પછી ખેતરોમાં નિંદામણ વગેરેની કામગીરી સાતિ કે ટ્રેક્ટરથી થઇ શકે છે. આ જુગાડ બાઈક દ્વારા બે દિવસ બાદ પણ કામગીરી કરી શકાય છે. આ ઉપરાંત આ બાઈકમાં મૂકેલા સેટિંગને કારણે કોઈપણ પ્રકારની જમીન પર એની ક્ષમતા અનુસાર કામગીરી કરી શકાય છે. પોચી જમીનમાં જુગાડ બાઈક આસાનીથી ચલાવી શકાય અને ઈંધણનો પણ ઓછો વપરાશ થાય છે. કઠણ જમીનમાં પણ જુગાડ બાઈક ચલાવી શકાય છે, પરંતુ પોચી જમીનની સરખામણીએ ઈંધણનો વપરાશ વધારે થાય છે.
