નળસરોવરથી એપ્રિલમાં ઉડી, કૂંજ પક્ષી વતન કઝાખસ્તાન ગયું, 5 મહિના બાદ ઑક્ટોબરમાં પરત આવ્યું

અમદાવાદ : અમદાવાદ જિલ્લામાં આવેલું નળસરોવર યાયાવર પક્ષીઓ માટેનું શિયાળું રોકાણ સ્થાન છે. અહીંયા શિયાળામાં મોટી સંખ્યામાં સાઇબિરિયા અને કઝાખસ્તાનથી યાયાવર પક્ષીઓ આવે છે. આ પક્ષીઓના જીવન અને તેના પ્રવાસનો અભ્યાસ કરવા માટે ગત વર્ષે એક માદા ક્રેનમાં સેટેલાઇટ ટેગિંગ કરવામાં આવ્યું હતું. આ ટેગિંગ પરથી વિશ્વને આશ્ચર્ય થાય તેવો ડેટા સામે આવ્યો છે. જેમાં આ પક્ષી ગત વર્ષે એપ્રિલમાં નળસરોવરથી ઉડી અને કઝાખસ્તાન ગયું હતું જ્યાં તેણે ચોમાસું વિતાવી અને ઠંડી શરૂ થતાં પહેલાં જ પરત નળસરોવર આવી ગયું છે. 4850 કિ.મી.ના જવાના અને 2500 કિ.મી.ના પરત આવવાના આ પ્રવાસનો રોમાચિંત કરતો ડેટા સામે આવ્યો છે.

હકિતતમાં ગત વર્ષે માર્ચ મહિનામાં આ પક્ષીને સેટેલાઇટ ટેગ લગાડવામાં આવ્યો હતો. તે 10મી એપ્રિલે નળસરોવરથી ઉડ્યુ અને 25મી એપ્રિલે વતન કઝાખસ્તાન પહોચ્યું હતું. ત્યાં તેણે 5 ઇંડા મૂક્યા અને 5 મહિનાનું રોકાણ કરી અને ફરીથી દક્ષિણ દિશામાં આવ્યું હતું. તેના સેટેલાઇટ ડેટા પરથી આ હકિકત સામે આવી છે.

10મી ઑક્ટોબરના દિવસને વિશ્વ પ્રવાસી પક્ષીદિન તરીકે નોંધવામાં આવ્યો છે. ત્યારે આ જ દિને 10મી ઑક્ટોબર 2020ના રોજ આ કૂંજ પક્ષી કઝાખસ્તાનથી ઉડીને પરત નળસરોવરના કાંઠે આવી પહોંચ્યુ છે. જોકે, પરત આવતા સમયે પક્ષીએ જે રૂટ લીધો તે મુજબ તેનો પ્રવાસ 2500 કિલોમીટર જેટલો થાય છે.

હવે સમગ્ર શિયાળા દરમિયાન આ પક્ષી અહીંયા રોકાણ કરશે. જોકે, આ કૂંજ પક્ષીની તમામ ગતિવિધિ પર વાઇલ્ડ લાઇફ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ઇન્ડિયાના વૈજ્ઞાનિકો નજર નાંખીને બેઠા હતા. જ્યારે ડૉ.સુરેશ કુમારની આગેવાની હેઠળની ટીમે આ પક્ષીને વાડલામાં માર્ચ 2020માં સેટેલાઇટ ટેગ લગાડ્યો હતો. કુદરતની આ નેવિગેશન સિસ્ટમ કૂંજ પક્ષીમાં કેવી રીતે આવી હશે તે ખરેખર વૈજ્ઞાનિકો માટે પણ કોયડો છે.