Misson Moon: 55 વર્ષ પહેલાં ચંદ્ર પર અમેરિકન અવકાશયાન સર્વેયર-1એ પહેલું સોફ્ટ લેન્ડિંગ કર્યુ હતું, જાણો તમામ માહિતી

અમદાવાદઃ મનુષ્યો સુરક્ષિત રીતે ચંદ્ર પર ઉતરી શકે તે પહેલાં વૈજ્ઞાનિકોએ ચંદ્રની સપાટીના ગુણધર્મોને સમજવાની જરૂર હતી. નાસાની જેટ પ્રોપલ્શન લેબોરેટરી પાસાડેનાકેલિફોર્નિયામાં રોબોટિક લેન્ડર્સની સર્વેયર શ્રેણીનું સંચાલન કર્યું હતું કે જે એપોલોના ક્રૂના મૂન લેન્ડિંગના પુરોગામી તરીકે સેવા આપી હતી. સર્વેયરોએ સંભવિત એપોલો લેન્ડિંગ સાઇટ્સ પર ગ્રાઉન્ડ-લેવલની માહિતી પૂરી પાડી હતી. જે ચંદ્રની ઓર્બિટર્સની ભ્રમણકક્ષાની તસવીરો સાથે મળીને માનવ મિશનની તૈયારીમાં ચંદ્ર વિશે વધુ માહિતી પૂરી પાડે છે. સર્વેયર-1 30 મે, 1966ના દિવસે ઉપડ્યું હતું અને 2 જૂનના રોજ ચંદ્રના મહાસાગરના વાવાઝોડા પર સફળ સોફ્ટ લેન્ડિંગ કર્યું હતું. સર્વેયર-1 પહેલું અમેરિકન અવકાશયાન હતું જેણે ચંદ્ર પર સફળ સોફ્ટ-લેન્ડિંગ કર્યું હતું. સર્વેયર-1એ તેની લેન્ડિંગ સાઇટની હજારો તસવીરો મોકલી હતી. આ તસવીરોથી અવકાશયાનની ડિઝાઇન લાઇફને જાણી શકાતી હતી. તેટલું જ નહીં, તેના લેન્ડિંગ બાદ ચંદ્રને લગતી વૈજ્ઞાનિક માહિતી પણ જાણી શકાઈ હતી.

લક્ષ્ય કરતાં 9 માઇલ દૂર ઊતર્યું

2,200-પાઉન્ડ સર્વેયર-1 અવકાશયાન 30 મે, 1966ના રોજ કેપ કેનેડી એર ફોર્સ સ્ટેશનથી જે હવે ફ્લોરિડામાં કેપ કેનેવેરલ સ્પેસ ફોર્સ સ્ટેશન તરીકે ઓળખાય છે ત્યાંથી લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું. પૃથ્વી પરથી 63.6-કલાકના દરિયાકાંઠા પછી અવકાશયાને 2 જૂને ચંદ્ર પર સોફ્ટ-લેન્ડિંગ કર્યું હતું. તોફાનના મહાસાગરમાં 60-માઇલ પહોળા ફ્લેમસ્ટીડ પી ક્રેટરની અંદર સપાટી પર સ્થાયી થતાં પહેલાં એકવાર ઉછળ્યું હતું. ટ્રેકિંગ દર્શાવે છે કે, તે તેના લક્ષ્ય બિંદુથી માત્ર નવ માઇલ દૂર ઉતર્યું હતું. ઉતરાણ વખતે બળતણનો ઉપયોગ કર્યા પછી અને તેના રેટ્રોરોકેટને જેટીસન કર્યા પછી સર્વેયર-1નું વજન માત્ર 648 પાઉન્ડ હતું.

ચંદ્ર સાથે જોડાયેલા વૈજ્ઞાનિક માહિતી મળી

સર્વેયર-1 ચાર મીટરના અંતરે એક મિલિમીટર સુધીના રિઝોલ્યુશન સાથે સપાટી પરથી તસવીરો મોકલવા માટે ઉપયોગમાં લેવાતો ટેલિવિઝન કૅમેરો પણ સાથે રાખે છે. કેમેરામાં લાલ, લીલો અને વાદળી ફિલ્ટર ધરાવતા ફિલ્ટર વ્હીલનો પણ સમાવેશ થાય છે. જેથી પૃથ્વી પર એન્જિનિયરો ચંદ્રની સપાટીની રંગીન તસવીરોને ફરીથી બનાવી શકે. લેન્ડિંગની છત્રીસ મિનિટ પછી અને તમામ એન્જિનિયરિંગ ડેટા પાછા મોકલ્યાં પછી તે બચી ગયું છે તેવી ખાતરી થઈ ગઈ હતી. ત્યારબાદ સર્વેયર-1એ ચંદ્રની સપાટીની પહેલી તસવીર મોકલી હતી. જેમાં અવકાશયાનના વિવિધ ભાગ, તેનું એક લેન્ડિંગ પેડ્સ અને ચંદ્રની કાળા રંગની માટી દેખાતી હતી.

ચંદ્ર પરથી અનેક તસવીરો મોકલી

સર્વેયર-1 14 જૂનના રોજ પ્રથમ ચંદ્ર નાઇટફોલ સુધીમાં પ્રથમ રંગીન ફોટો સહિત ચંદ્રની સપાટીની 10,622 તસવીરો મોકલી હતી. તેમાં માત્ર એક સોલાર પેનલ અને બેટરી હોવાથી એન્જીનિયરોને ખબર નહોતી કે અવકાશયાન ઠંડી 14-પૃથ્વી પર ટકી શકશે કે નહીં. પરંતુ હાર્ડી સ્પેસક્રાફ્ટે 6 જુલાઈએ આદેશોનો જવાબ આપ્યો હતો અને તેના બીજા ચંદ્ર દિવસના ઓપરેશન દરમિયાન અન્ય 618 તસવીરો મોકલી હતી. જુલાઈ 13ના દિવસે તેના બીજા સૂર્યાસ્ત પછી અવકાશયાનની બેટરી વોલ્ટેજ નાટ્યાત્મક રીતે ઘટી ગયું હતું. જો કે, નિયંત્રકોએ સર્વેયર-1 સાથે 7 જાન્યુઆરી, 1967 સુધી તૂટક તૂટક સંપર્ક જાળવી રાખ્યો હતો. તેનું મિશન અસરકારક રીતે પૂર્ણ થયું હતું. 11,240 તસવીરો સાથે સર્વેયર 1 પૃથ્વી પર પાછું ફરે છે. જેમાં ચંદ્રની સપાટીની ઘણી બધી માહિતી સામેલ હોય છે.

આ પણ વાંચોઃ જામનગરના મહિલા ચંદ્ર પર રિસર્ચ બાદ ન્યૂયોર્કમાં નવું સંશોધન કરશે

સર્વેયર ત્રણ વર્ષ બાદ પરત ફર્યુ

આગામી બે વર્ષમાં NASAએ ચંદ્ર પર વધુ છ સર્વેયર લોન્ચ કર્યા હતા. જેમાંથી ચારે સોફ્ટ લેન્ડિંગ પૂર્ણ કર્યું હતું. વિવિધ લેન્ડિંગ સાઇટ્સ પરથી મૂલ્યવાન માહિતી પૂરી પાડી હતી. સર્વેયર 1નું મિશન સમાપ્ત થયાના ત્રણ વર્ષ પછી એપોલો 11એ સૌપ્રથમ મનુષ્યને ચંદ્રના શાંત સમુદ્ર પર ઉતાર્યો હતો. એપોલો 12ના ઓશન ઓફ સ્ટોર્મ્સમાં ઉતરાણ દરમિયાન અવકાશયાત્રીઓએ સર્વેયર-3ની મુલાકાત લીધી હતી અને ચંદ્રના વાતાવરણમાં ત્રણ વર્ષની અસરોના વિશ્લેષણ માટે અવકાશયાનના ભાગોને પૃથ્વી પર પરત મોકલ્યા હતા.

ગુજરાતી સમાચાર નો ખજાનો એટલે News18 ગુજરાતી. ગુજરાત, દેશ વિદેશ, બોલીવુડ, સ્પોર્ટ્સ, બિઝનેસ, મનોરંજન સહિત વધુ સમાચાર વાંચો ન્યૂઝ18 ગુજરાતી પર

Tags: Chandrayan 3, Mission Moon, Moon, Moon Mission, Moon orbit, Nasa, Nasa study, Nasa નાસા, Research, Research સંશોધન, Science News, Science વિજ્ઞાન, Scientific research