Flex Engine: ફ્લેક્સ એન્જિન ટેક્નોલોજીની દ્રષ્ટિએ બ્રાઝિલ વિશ્વમાં મોખરે છે. ફ્લેક્સ ઇંધણનો ઉપયોગ ત્યાંની ટ્રકોમાં, લાખો કારમાં બળતણ તરીકે થાય છે. 85 ટકા સુધી ઇથેનોલ અને 15 ટકા પેટ્રોલ અથવા ડીઝલનો ઉપયોગ થાય છે. આગામી કેટલાક મહિનાઓમાં ભારતમાં ફ્લેક્સ ફ્યુઅલ એન્જિન ફરજિયાત બનાવવાની પણ ચર્ચા છે.
સવાલ એ ઊભો થાય છે કે, દેશના રસ્તાઓ પર હાલ કરોડો વાહનો ચાલતા હશે તેનું શું થશે? શું નજીકના ભવિષ્યમાં પેટ્રોલ-ડીઝલ વાહનો ધીમે ધીમે ખલાસ થઈ જશે? અથવા આપણે આપણા હાલના વાહનને ફ્લેક્સ એન્જિનમાં રૂપાંતરિત કરી શકીએ? ચાલો ભવિષ્યમાં શું થવાનું છે તે જાણવાનો પ્રયાસ કરીએ.
ફ્લેક્સ એન્જિન bellperformance.com વેબસાઇટ પર દર્શાવવામાં આવેલા બ્લોક અનુસાર બ્રાઝિલમાં ફ્લેક્સ એન્જિનને ઇ85 તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. આનો અર્થ એ છે કે 85 ટકા ઇથેનોલ સંચાલિત એન્જિન. જ્યારે એન્જિન બળતણ તરીકે 85 ટકા ઇથેનોલનો ઉપયોગ કરે છે ત્યારે જ તેને ફ્લેક્સ ફ્યુઅલ એન્જિન કહી શકાય.
હાલ પેટ્રોલમાં આટલા પ્રમાણમાં ઇથેનોલ ઉમેરાય છે આ વર્ષે 5 જૂને વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ જાહેરાત કરી હતી કે, આગામી પાંચ વર્ષમાં દેશમાં પેટ્રોલમાં 20 ટકા સુધી ઇથેનોલ ઉમેરવામાં આવશે. વિશ્વ પર્યાવરણ દિવસ પર બહાર પાડવામાં આવેલા ઇથેનોલ પરના અહેવાલમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ભારત 2005ના સ્તરની તુલનામાં 2030 સુધીમાં કાર્બન ઉત્સર્જનમાં 33-35 ટકાનો ઘટાડો કરવા માંગે છે. આ માટે પેટ્રોલમાં ઇથેનોલ ઉમેરવાનું લક્ષ્ય છે.
ભારત સરકારે હવે 2025 સુધીમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલમાં 20 ટકા સુધી ઇથેનોલનું મિશ્રણ કરવાનો લક્ષ્યાંક નક્કી કર્યો છે. હાલમાં પેટ્રોલમાં 8.5 ટકા ઇથેનોલ મિશ્રિત છે. નોંધપાત્ર બાબત એ છે કે, દેશમાં શેરડીમાંથી 87 ટકા ઇથેનોલ બનાવવામાં આવે છે. આનાથી ઇથેનોલના બળતણ તરીકે ઉપયોગને પ્રોત્સાહન આપીને ખેડૂતોની આવકમાં પણ વધારો થશે.
તમારી કારને આવા ફ્લેક્સ એન્જિનમાં ફેરવો છેલ્લા કેટલાક વર્ષોથી દેશ અને વિશ્વમાં બનાવવામાં આવેલી ટ્રેનોના એન્જિન ફ્લેક્સ ઇંધણ પર દોડવા માટે સંપૂર્ણપણે ફિટ છે. કારણ કે બળતણ બદલવાથી એન્જિનમાં કોઈ અમૂલ ફેરફાર થતો નથી. જૂના એન્જિનમાં ઇંધણ પ્રણાલી ઓ માટે સ્ટીલ અથવા કોર્ક ગેસ્કેટ (Cork gaskets)નો ઉપયોગ કરવામાં આવતો હતો. તેમને લાંબા સમય સુધી ઇથેનોલ અથવા પાણીના સંપર્કમાં આવવામાં મુશ્કેલી થતી હતી. પરંતુ આધુનિક એન્જિન ઇંધણ પ્રણાલીઓ માટે અલગ ધાતુનો ઉપયોગ કરે છે. આ કારણે ઇથેનોલ કે પાણી આ સમસ્યાનું કારણ નથી. આ ફેરફાર લગભગ એક દાયકાથી તમામ ટ્રેનોમાં થયો છે.
ફ્યુઅલ ઇન્જેક્શનમાં ફેરફાર હકીકતમાં, જો તમે તમારી હાલની કારમાં 85 ટકા ઇથેનોલનો ઉપયોગ કરો છો, તો ઇંધણ સિસ્ટમને ધીમે ધીમે નુકસાન થાય છે. આ નુકસાન ધીમે ધીમે થશે અને ડ્રાઇવિંગ કરતી વખતે તમને ખબર નહીં પડે. આ કિસ્સામાં, જો તમે ઇંધણને ફ્લેક્સ કરવા જઈ રહ્યા છો, અથવા નિયમિતપણે 85 ટકા ઇથેનોલ સુધી, તો તમારે વાહનના એન્જિન ઇન્જેક્ટર્સને બદલવુ પડશે.
પેટ્રોલ-ડીઝલ કરતા 25 ટકા ઓછો પાવર આપે છે ઇથેનોલ અશ્મિભૂત ઇંધણની તુલનામાં ઇથેનોલમાંથી 25 ટકા પાવર મળે છે. આવા કિસ્સામાં, પેટ્રોલ અથવા ડીઝલ એન્જિનની સમકક્ષ ફ્લેક્સ એન્જિન સ્ટોરિંગ ઊર્જાના કમ્બન્શન ચેમ્બરમાં વધુ ઇથેનોલની જરૂર પડશે. આ કિસ્સામાં, ફ્લેક્સ એન્જિનને વધુ પહોળા ઇન્જેક્ટરની જરૂર પડે છે, જે ઇંધણ હવાના મિશ્રણમાં 40 ટકા વધુ પ્રવાહી બળતણ ઇન્જેક્ટ કરે છે. ઘણી તકનીકી સમસ્યાઓ છે જેથી તમે દેશની ટ્રેનોમાં ફ્લેક્સ ઇંધણનો ઉપયોગ ન કરી શકો.
તો શું કરવું... જો તમારી કારમાં ફ્યુઅલ ઇન્જેક્ટર્સ હોય, જે લગભગ બે દાયકા જૂની તમામ ગાડીઓમાં થાય છે, તો તમારે ફક્ત બે જ વસ્તુઓ કરવાની છે. પ્રથમ- આ માટે તમારે ઇલેક્ટ્રોનિક કન્ટ્રોલ મોડ્યુલની જરૂર પડશે. તે ફ્લૂ ઇન્જેક્ટર્સ અને ફેક્ટરી ફ્યુઅલ ઇન્જેક્ટર ઇલેક્ટ્રિકલ કનેક્ટર્સ વચ્ચે સ્થાપિત કરવામાં આવશે. વિશ્વની બધી કંપનીઓ તેને બનાવી રહી છે. તમારે સૌથી મહત્વપૂર્ણ વસ્તુની પણ જરૂર છે તે છે ફ્યુઅલ સેન્સર. જે તમારા વાહનમાં ઇથેનોલ અને પેટ્રોલ-ડીઝલનો ગુણોત્તર નક્કી કરે છે. આ ફ્યુઅલ સેન્સરને ઇલેક્ટ્રિક કન્ટ્રોલ મોડ્યુલ સાથે જોડવામાં આવશે. આ સિસ્ટમ નક્કી કરશે કે તમારા બળતણમાં ઇથેનોલની માત્રાના આધારે તેને કેટલું બળતણનું સેવન કરવું પડે છે. જો બળતણમાં વધુ ઇથેનોલ હશે તો તે વધુ વપરાશ કરશે.
First published:
ગુજરાતી સમાચાર નો ખજાનો એટલે News18 ગુજરાતી. ગુજરાત, દેશ વિદેશ, બોલીવુડ, સ્પોર્ટ્સ, બિઝનેસ, મનોરંજન સહિત વધુ સમાચાર વાંચો ન્યૂઝ18 ગુજરાતી પર