Explainer : હવે પેટ્રોલમાં ભેળવવામાં આવશે 20 ટકા દારૂ, વાહનોને શું થશે ફાયદો, પેટ્રોલ થશે સસ્તું?

નવી  દિલ્હી: ભારતમાં હાલમાં ઈન્ડિયા એનર્જી વીકની ઉજવણી થઈ રહી છે. આ પ્રસંગે વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ 06 ફેબ્રુઆરીએ બેંગલુરુમાં E20 પેટ્રોલ લોન્ચ કર્યું હતું. E20 પેટ્રોલ એટલે એવું પેટ્રોલ જેમાં 20 ટકા ઇથેનોલ હોય છે. ઇથેનોલ એક રાસાયણિક નામ છે, જો આપણે તેને સ્વદેશી રીતે જોઈએ તો, ઇથેનોલએ દારૂ (આલ્કોહોલ) છે. તેથી હવે આપણા વાહનોમાં જે પેટ્રોલનો ઉપયોગ કરવામાં આવશે, તેમાં માત્ર ઇથેનોલ હશે. કોઈપણ રીતે, આપણે અત્યાર સુધી જે તેલનો ઉપયોગ કરી રહ્યા છીએ તે પહેલાથી જ E10 હતું, એટલે કે 10 ટકા ઇથેનોલ સાથે હતું.

આ પણ વાંચો: જો ચાલુ ટ્રેને ડ્રાઈવર ઊંઘી જાય તો પણ અકસ્માત નહીં થાય! રેલવેની આ સિસ્ટમથી હશો અજાણ

હવે સૌથી મોટો સવાલ એ છે કે, જો પેટ્રોલમાં દારૂ ભેળવવામાં આવશે તો શું થશે. આવું શા માટે કરવામાં આવી રહ્યું છે. આનાથી પેટ્રોલ સસ્તું થશે કે મોંઘું? કારના માઇલેજ અને એન્જિન પર તેની શું અસર થશે. આવા અનેક સવાલો મનમાં ઉદ્દભવી શકે છે. અમે તેને અહીં સવાલોના જવાબો રજૂ કરી રહ્યા છીએ.

સવાલ- શું જરૂર હતી કે, પેટ્રોલમાં 20 ટકા ઇથેનોલ ભેળવવામાં આવે છે. શું આ નવી ટેક્નોલોજી છે, આવું કેમ થઈ રહ્યું છે?

જવાબ- જણાવી દઈએ કે, આ ક્લિન પેટ્રોલ અભિયાન અંતર્ગત થઈ રહ્યું છે. પેટ્રોલમાં 20 ટકા શર્કરા અથવા અન્ય પદાર્થોના આથાથી બનાવવામાં આવેલા ઇથેનોલને આલ્કોહોલમાં એટલા માટે ઉમેરવામાં આવે છે કે, આ પેટ્રોલમાંથી ગ્રીન હાઉસ ગેસના ઉત્સર્જનને ઘટાડી શકાય. એક રીતે જોઈએ તો તે એવું જૈવ ઈંધણ બનશે જે હવામાં પ્રદૂષણ ઘટાડશે. ભારતે પહેલાથી જ હવામાં સુધારો કરવા અને ગ્રીન હાઉસ ગેસના ઉત્સર્જનને ઘટાડવાને ધ્યાનમાં રાખીને આ પગલાં લેવાનું નક્કી કર્યું હતું.



સવાલ - શું ઇથેનોલને પેટ્રોલમાં ભેળવી શકાય છે, એટલે કે તેનું મિશ્રણ થઈ શકે છે, શું કોઈ સમસ્યા આવશે?

જવાબ- ઇથેનોલને સામાન્ય રીતે ઇથિલ આલ્કોહોલ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. બજારમાં જે આલ્કોહોલ ઉપલબ્ધ છે તે માત્ર ઇથિલ આલ્કોહોલ છે. તે રસાયણશાસ્ત્રમાં C2H5OH તરીકે લખાયેલું છે. તે જ્વલનશીલ અને રંગહીન પ્રવાહી છે. શેરડીમાંથી ખાંડ બનાવતી વખતે તે આથો પદ્ધતિ દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવે છે. તે અન્ય અનાજમાંથી પણ તે જ રીતે તૈયાર કરવામાં આવે છે. ઇથેનોલ સરળતાથી પેટ્રોલમાં મિક્સ કરી શકાય છે. તેમાં પાણી નામ માત્ર હોય છે, જણાવી દઈએ કે, ઇથેનોલ મિશ્રિત ઇંધણ પર ચાલતી કાર અથવા અન્ય વાહનો તે ઓછું હવાનું પ્રદૂષણ કરશે.

આ પણ વાંચો: પેટ્રોલ ડીઝલ સસ્તું થશે? પેટ્રોલિયમ મંત્રીએ કહી આ વાત, જાણીને થઈ જશો ખુશ

સવાલ – શું આ પ્રકારનું પેટ્રોલ હવે આખા ભારતમાં ઉપલબ્ધ થશે?

જવાબ- ના, હવે આવું પેટ્રોલ આખા ભારતમાં નહીં મળે. હાલમાં દેશના માત્ર 15 પસંદગીના શહેરોને આવા પેટ્રોલના દાયરામાં લાવવામાં આવશે. ધીમે ધીમે તેને ફરીથી વિસ્તારવામાં આવશે. ચોક્કસપણે દેશના મોટા મેટ્રોપોલિટન શહેરો દિલ્હી, મુંબઈ, બેંગલુરુ, ચેન્નઈ, કોલકાતા અન્ય કેટલાક મોટા શહેરોમાં શરૂ કરવામાં આવશે.

સવાલ - શું આનાથી ભારતને વાયુ પ્રદૂષણ સિવાય અન્ય ફાયદા છે?

જવાબ- ચોક્કસપણે આના કારણે આપણે બહારથી આયાત કરતા તેલનો જથ્થો ઓછો કરી શકીશું. ભારતે 2020માં $551 બિલિયનના પેટ્રોલિયમની આયાત કરી હતી. E20 પેટ્રોલથી દેશ દર વર્ષે 04 અબજ ડોલર એટલે કે, 30000 કરોડ રૂપિયાની બચત કરી શકશે. તેનાથી વાયુ પ્રદુષણ તો ઘટશે જ, પરંતુ પેટ્રોલના ભાવ પણ ઘટાડી શકાય છે. આપણા દેશમાં ઇથેનોલનું પૂરતું ઉત્પાદન છે અને તેને વધારી પણ શકાય તેમ છે.

સવાલ – સંશોધન આ E20 પેટ્રોલ વિશે શું કહે છે?

જવાબ- રિસર્ચ કહે છે કે, તેનો ઉપયોગ કરવામાં કોઈ મુશ્કેલી નહીં આવે. મેટલ કોટિંગ પર પણ તેની કોઈ અસર થશે નહીં. ઓટોમોટિવ રિસર્ચ એસોસિએશન ઓફ ઈન્ડિયા, ઈન્ડિયન ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ પેટ્રોલિયમ અને ઈન્ડિયન ઓઈલ કોર્પોરેશને આ અંગે સંશોધન કર્યું છે. તેમનું કહેવું છે કે, ઈંધણ અર્થતંત્ર પરનું ભારણ 06 ટકા ઘટશે. વાહનો પર તેની ખરાબ અસર નહીં થાય. એન્જિન પર પણ કોઈ અસર થશે નહીં. ઊલટાનું એવું પણ કહેવું છે કે, ગેસોલિનની સરખામણીમાં વાહનોની કાર્યક્ષમતા વધી શકે છે. એન્જિન ચાલશે અને વધુ સારી રીતે ટ્યુન કરશે.

આ પણ વાંચો: પાકિસ્તાનમાં ભૂખમરો! પેટનો ખાડો પૂરવા લોકો કિડની વેચવા મજબૂર, પંજાબ પ્રાંતમાં પેટ્રોલ ખતમ

સવાલ - શું તે ખેડૂતો અને વાહનો માટે સસ્તું થશે?

જવાબ- ઇથેનોલનું મિશ્રણ પેટ્રોલના ભાવને અસર કરશે. પેટ્રોલનો ઉપયોગ કૃષિ ક્ષેત્રમાં ઘણો થાય છે, પછી વાહનોમાં મોટા પાયે થાય છે. ઇથેનોલ ભેળવવાથી આ પેટ્રોલની કિંમત ચોક્કસપણે ઓછી થશે, તેથી તેની કિંમત પણ ઓછી થવી જોઈએ. ઇથેનોલની કિંમત 61 રૂપિયા પ્રતિ લીટર આસપાસ છે. હાલમાં મોંઘા પેટ્રોલમાં તેને ભેળવવાથી કિંમત ઘટી શકે છે.



સવાલ – ઇથેનોલ શું છે, શું તે પેટ્રોલમાં ભળવાથી વધુ સારું બળતણ બને છે?

જવાબ- ઇથેનોલ એક કાર્બનિક સંયોજન ઇથિલ આલ્કોહોલ છે જે બાયોમાસ, એટલે કે કાર્બનિક પદાર્થોમાંથી બનેલું બળતણ છે. તેનો ઉપયોગ વાઇન જેવા આલ્કોહોલિક પીણાંમાં થાય છે. તેની સૌથી મોટી વિશેષતા એ છે કે, તેનો ઓક્ટેન નંબર ગેસોલિન એટલે કે પરંપરાગત પેટ્રોલ કરતા વધારે છે, જેના કારણે તેને પેટ્રોલ કરતા વધુ અસરકારક માનવામાં આવે છે.

સવાલ - શું આ પેટ્રોલમાં પાણી મિક્સ કરી શકાય?

જવાબ- ઇથેનોલ ધરાવતા પેટ્રોલમાં પાણી ભેળવવાના અવકાશને દૂર કરવાના તમામ પ્રયાસો કરવામાં આવે છે. પેટ્રોલિયમ ડીલરોને નિયમિતપણે ગુણવત્તા તપાસવા માટે કહેવામાં આવે છે અને તેની નજીકથી દેખરેખ પણ રાખવામાં આવે છે. ઇથેનોલને પણ પેટ્રોલથી અલગ કરી શકાતું નથી. આમાં, તે જ ધોરણોનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે જે વિશ્વના અન્ય દેશોમાં થઈ રહ્યું છે. હાલમાં, ઇથેનોલને પેટ્રોલના વિકલ્પ તરીકે ગણી શકાય નહીં, આ માટે ઘણા ફેરફારો કરવા પડશે અને આ માટે ઘણા વ્યવહારુ પડકારોનો સામનો કરવો પડશે.

ગુજરાતી સમાચાર નો ખજાનો એટલે News18 ગુજરાતી. ગુજરાત, દેશ વિદેશ, બોલીવુડ, સ્પોર્ટ્સ, બિઝનેસ, મનોરંજન સહિત વધુ સમાચાર વાંચો ન્યૂઝ18 ગુજરાતી પર

Tags: Explainer, Petrol, Petrol price