લગ્ન સમયે કેમ કરવામાં આવે છે કન્યાદાન? આ કારણે કરાઈ છે વિધિ, વૈદિક કાળમાં નહોતી કોઈ પરંપરા

Kanyadaan Ritual: હિન્દુ ધર્મમાં લગ્ન દરમિયાન વિવિધ વિધિઓ કરવામાં આવે છે. કન્યાદાન પણ આ સંસ્કારોમાંથી એક છે. ધાર્મિક શાસ્ત્રોમાં કન્યાદાનને મહાન દાન કહેવામાં આવ્યું છે. હિન્દુ લગ્નોમાં જયમાલાથી કન્યાદાન સુધીની દરેક ધાર્મિક વિધિના અલગ-અલગ અર્થ છે. લગ્ન સમારોહમાં માતા-પિતા માટે તેમની પુત્રીનું કન્યાદાન કરવું એ ભાવનાત્મક ક્ષણ છે. લગ્ન સમયે તમારી દીકરીનો હાથ વરરાજાને સોંપવો એ કન્યાદાન કહેવાય છે. આ સંસ્કાર દ્વારા પિતા તેની પુત્રીની જવાબદારી તેના પતિને સોંપે છે અને તેણીને તેના નવા જીવનની શરૂઆત માટે આશીર્વાદ આપે છે, પરંતુ ઘણા ઓછા લોકો જાણે છે કે કન્યાદાનનો અર્થ પુત્રીનું દાન નથી. ભોપાલ નિવાસી જ્યોતિષ અને વાસ્તુ સલાહકાર પંડિત હિતેન્દ્ર કુમાર શર્મા આ વિષય પર વધુ માહિતી આપી રહ્યા છે.

ભગવાન શ્રીકૃષ્ણએ સમજાવ્યું કે કન્યાદાન શું છે

જ્યારે ભગવાન કૃષ્ણએ અર્જુન અને સુભદ્રાના ગંધર્ભ લગ્ન કરાવ્યા હતા, ત્યારે કૃષ્ણના મોટા ભાઈ બલરામે તેનો વિરોધ કર્યો હતો. ભગવાન બલરામે કહ્યું હતું કે સુભદ્રાનું કન્યાદાન થયું નથી અને જ્યાં સુધી લગ્નમાં કન્યાદાન નહીં થાય ત્યાં સુધી આ લગ્ન પૂર્ણ માનવામાં આવશે નહીં. ત્યારે ભગવાન શ્રીકૃષ્ણએ કહ્યું કે પ્રાણીની જેમ કન્યાનું દાન કોણ કરી શકે.

આ પણ વાંચો: આંખોનું ફરકવુ આપે છે અનેક સંકેતો, જાણો શુભ અને અશુભ પરિણામો

કન્યા દાનનો સાચો અર્થ કન્યાનું આદાન છે ના કે બાળકીનું દાન. લગ્ન દરમિયાન દીકરીની આપ-લે કરતી વખતે પિતા કહે છે કે અત્યાર સુધી મેં મારી દીકરીનું પાલન-પોષણ કર્યું છે અને તેની જવાબદારી નિભાવી છે, આજથી હું મારી દીકરીને તમારા હવાલે કરું છું. આ પછી, વરરાજા કન્યાની જવાબદારી સારી રીતે નિભાવવાનું વચન આપે છે. આ સંસ્કારને બાળકીનું વિનિમય કહેવામાં આવે છે.

આ સંસ્કારનો અર્થ એ નથી કે પિતાએ પુત્રીનું દાન કર્યું છે અને હવે તેનો તેના પર કોઈ અધિકાર નથી. અદલાબદલીનો અર્થ લેવો કે મેળવવો. આ રીતે એક પિતા તેની પુત્રીની જવાબદારી વરરાજાને સોંપે છે અને વરરાજા તે જવાબદારીઓ સ્વીકારે છે. ભગવાન કૃષ્ણે કહ્યું- દીકરીઓ ભગવાને આપેલી ભેટ છે. તેમનું દાન નહિ આદાન કરવામાં આવે છે.

આ પણ વાંચો: Char Dham Yatra માટે રજીસ્ટ્રેશન શરૂ, અહીં જાણો સંપૂર્ણ પ્રક્રિયા

કન્યાદાનની પ્રથા કેવી રીતે શરૂ થઈ?

હિંદુ ધાર્મિક ગ્રંથો અનુસાર, બાળકીની પ્રથમ અદલાબદલી દક્ષ પ્રજાપતિ દ્વારા કરવામાં આવી હોવાનું કહેવાય છે. દક્ષ પ્રજાપતિને 27 દીકરીઓ હતી. જેના લગ્ન દક્ષ પ્રજાપતિએ ચંદ્રદેવ સાથે કર્યા હતા. જેથી કરીને બ્રહ્માંડને યોગ્ય રીતે ચલાવી શકાય. તેણે પોતાની 27 દીકરીઓને ચંદ્રદેવને સોંપીને દીકરીઓની અદલાબદલી કરી. દક્ષની આ 27 પુત્રીઓને 27 નક્ષત્ર માનવામાં આવે છે. માન્યતાઓ અનુસાર, તે સમયથી લગ્ન દરમિયાન પુત્રી વિનિમયની પ્રથા શરૂ થઈ હતી.

ગુજરાતી સમાચાર નો ખજાનો એટલે News18 ગુજરાતી. ગુજરાત, દેશ વિદેશ, બોલીવુડ, સ્પોર્ટ્સ, બિઝનેસ, મનોરંજન સહિત વધુ સમાચાર વાંચો ન્યૂઝ18 ગુજરાતી પર

Tags: Dharm, Hindu dharm, Marriage