બૌદ્ધ સાધુઓના અંતિમ સંસ્કાર કેવી રીતે થાય છે, કેમ કરવામાં આવે છે મૃતદેહના ટુકડાઓ, શું છે આત્મ બલિદાન?

Buddhist Monk Cremation Process: વિશ્વભરમાં વસતા વિવિધ ધર્મના અનુયાયીઓ પોતપોતાની રીતે જીવન જીવે છે. લોકો તેમના ધર્મ અથવા સમુદાયમાં સદીઓથી ચાલી આવતી પરંપરાઓ અને પ્રથાઓ અનુસાર નામકરણ, લગ્ન અને અન્ય સંસ્કાર કરે છે. તે જ સમયે, મૃત્યુ પછીના અંતિમ સંસ્કાર માટે દરેકની પોતાની પરંપરાઓ હોય છે. સમય સાથે, લોકો દ્વારા કેટલીક પરંપરાઓ બદલાઈ છે, પરંતુ કેટલીક આજે પણ અનુસરવામાં આવે છે. જૈન મુનિઓના અંતિમ સંસ્કારમાં દરેક તબક્કે લોકો બોલી લગાવે છે અને તેમાંથી એકઠી થતી રકમનો ઉપયોગ લોકોના કલ્યાણ માટે કરવામાં આવે છે. દુનિયામાં ઘણા એવા સંપ્રદાયો છે જ્યાં અંતિમ સંસ્કાર પછી આખો પરિવાર ભસ્મનો સૂપ બનાવીને પીવે છે. બૌદ્ધ ધર્મમાં અંતિમ સંસ્કારની એક અલગ પ્રક્રિયા છે.

વિશ્વભરના મોટાભાગના ધર્મો અને સંપ્રદાયોમાં મૃત્યુ પછી મૃતદેહનો અંતિમ સંસ્કાર કરવામાં આવે છે અથવા તેને દફનાવવામાં આવે છે. જો કે, અંતિમ સંસ્કાર માટે આ સિવાય, લોકો હજી પણ ઘણી પ્રાચીન પરંપરાઓનું પાલન કરે છે. આવી પરંપરા હેઠળ, બૌદ્ધ ધર્મમાં સંતો અને ઋષિઓની સાથે સામાન્ય લોકોની અગ્નિસંસ્કાર પ્રક્રિયા તદ્દન અલગ છે. અહીં મૃત્યુ પછી ન તો મૃતદેહને દફનાવવામાં આવે છે કે ન તો બાળવામાં આવે છે.

મૃત શરીરના નાના ટુકડા કરવામાં આવે છે

બૌદ્ધ ધર્મમાં, વ્યક્તિના મૃત્યુ પછી, મૃત શરીરને ખૂબ ઊંચા સ્થાન પર લઈ જવામાં આવે છે. બૌદ્ધ ધર્મના લોકો કહે છે કે અંતિમ સંસ્કારની પ્રક્રિયા આકાશમાં પૂર્ણ થાય છે. તેથી જ મૃતદેહને ખૂબ ઊંચા શિખર પર લઈ જવામાં આવે છે. તિબેટમાં બૌદ્ધ ધર્મના અનુયાયીઓનાં અંતિમ સંસ્કાર માટેની જગ્યાઓ પહેલેથી જ છે. મૃતદેહના આગમન પહેલા, બૌદ્ધ સાધુઓ અથવા લામા અંતિમ સંસ્કારના સ્થળે પહોંચી જાય છે. આ પછી, સ્થાનિક પરંપરાઓ અનુસાર મૃત શરીરની પૂજા કરવામાં આવે છે. પછી એક ખાસ કાર્યકર શરીરના નાના ટુકડા કરે છે. આ ખાસ કર્મચારીને બૌદ્ધ ધર્મના અનુયાયીઓ રોગ્યપાસ કહે છે.

આ પણ વાંચો: રાશિ પ્રમાણે કરો મા દુર્ગાની પૂજા, વર્ષભર રહેશે પ્રગતિ અને ખુશીઓ

જવના લોટમાં ભેળવવામાં આવે છે શબના ટુકડા

રોગ્યપાસ મૃત શરીરના નાના ટુકડા કર્યા પછી જવના લોટનું દ્રાવણ તૈયાર કરે છે. આ પછી ટુકડાઓને આ દ્રાવણમાં ડુબાડવામાં આવે છે. પછી જવના લોટના દ્રાવણમાં લપેટેલા મૃત શરીરના આ ટુકડાઓ તિબેટના પર્વતોના શિખરો પર જોવા મળતા ગીધ અને ગરુડ માટે ખોરાક બનવા માટે મૂકવામાં આવે છે. જ્યારે ગીધ અને ગરુડ તેમના ટુકડાઓમાંથી માંસ ખાય છે, ત્યારે બાકીના હાડકાંને પાવડર બનાવી દેવામાં આવે છે. આ પાવડરને ફરીથી જવના લોટના દ્રાવણમાં બોળીને પક્ષીઓ માટે ખોરાક બનવા માટે છોડી દેવામાં આવે છે.

આ પણ વાંચો:અયોધ્યા રામ મંદિરના ગર્ભગૃહની તસવીર સામે આવી, જ્યાં બેસશે રામલલા

અંતિમ સંસ્કારની આવી પરંપરા શા માટે?

તિબેટમાં બૌદ્ધ ધર્મના અનુયાયીઓનાં અંતિમ સંસ્કારની આ જટિલ પરંપરાને અનુસરવા પાછળ ઘણાં કારણો છે. નિષ્ણાંતોના મતે તિબેટ ખૂબ જ ઉંચાઈ પર સ્થિત હોવાને કારણે અહીં સરળતાથી વૃક્ષો ઉગતા નથી. આવી સ્થિતિમાં અહીં મૃતદેહના અગ્નિસંસ્કાર માટે લાકડાં એકત્ર કરવાનું સરળ નથી. તમે કહી શકો કે લાકડું ન મળે તો મૃતદેહને દફનાવી શકાય છે. તો જણાવી દઈએ કે તિબેટની ભૂમિ પથ્થરની છે. આવી સ્થિતિમાં કબર માટે ઊંડો ખાડો ખોદવો ખૂબ જ મુશ્કેલ કામ છે. આ બધા વ્યવહારુ કારણો ઉપરાંત, બૌદ્ધ ધર્મની માન્યતાને કારણે, અંતિમ સંસ્કારની વિચિત્ર પરંપરા આજે પણ કરવામાં આવે છે. વાસ્તવમાં, બૌદ્ધ ધર્મમાં મૃત્યુ પછી, શરીરને ખાલી પાત્ર માનવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે મૃત શરીરને નાના ટુકડાઓમાં કાપીને પક્ષીઓને ખવડાવવાથી તેમના માટે સારું રહેશે. અંતિમ સંસ્કારની સમગ્ર પ્રક્રિયાને બૌદ્ધ ધર્મમાં 'આત્મ-બલિદાન' કહેવામાં આવે છે.

ગુજરાતી સમાચાર નો ખજાનો એટલે News18 ગુજરાતી. ગુજરાત, દેશ વિદેશ, બોલીવુડ, સ્પોર્ટ્સ, બિઝનેસ, મનોરંજન સહિત વધુ સમાચાર વાંચો ન્યૂઝ18 ગુજરાતી પર

Tags: Buddhist, Cremation, Dharm