Adhik Maas 2023: 19 વર્ષ પછી દુર્લભ સંયોગ! 5 મહિના ચાતુર્માસ, 8 શ્રાવણના સોમવાર, સંક્રાંતિ પહેલા સંકટ ચોથ

ધર્મ ડેસ્ક: નવા વર્ષ 2023માં અધિક માસ આવી રહ્યો છે. આને પુરષોત્તમ માસ પણ કહેવામાં આવે છે. અધિકના કારણે હિન્દૂ કેલેન્ડર આ વર્ષે 13 માસની હશે અને શ્રાવણ 60 દિવસનો હશે. 19 વર્ષ પછી આવો દુર્લભ સંયોગ બની રહ્યો છે ત્યાર પછી બે શ્રાવણ માસ, 5 માસમાં ચાતુર્માસ હશે. અધિક માસના કારણે આ વર્ષે 2023માં વ્રત અને તહેવાર લેટ થશે. આવો દુર્લભ સંયોગ 2004માં બન્યો હતો. અધિકના કારણે વ્રત તહેવારોની તારીખમાં પણ ફેરફાર થશે.

60 દિવસનો હશે શ્રાવણ માસ, 8 સોમવાર

શ્રી કલ્લાજી વૈદિક યુનિવર્સિટીના જ્યોતિષ વિભાગના વડા ડૉ. મૃત્યુંજય તિવારીએ જણાવ્યું કે અંગ્રેજી કેલેન્ડરનું વર્ષ 2023 ભારતીય કેલેન્ડર મુજબ વિક્રમ સંવત 2080 હશે. જો અંગ્રેજી કેલેન્ડરના આધારે જોવામાં આવે તો શ્રાવણ મહિનો 60 દિવસનો હોય છે. આવો સંયોગ 19 વર્ષ પછી બન્યો છે, જ્યારે શ્રાવણ મહિનો 60 દિવસનો છે. આ વખતે 08 શ્રાવણ સોમવારના વ્રત રાખવામાં આવશે, જે ભગવાન શિવની ઉપાસના માટે શુભ છે.

ચાતુર્માસ 05 મહિનાનો રહેશે

અધિકના કારણે આ વર્ષે 2023માં ચાતુર્માસ 5 મહિનાનો હશે કારણ કે અધિક એટલે કે પુરુષોત્તમ માસનો ઉમેરો શ્રાવણ મહિનામાં જ થઈ રહ્યો છે. ભગવાન વિષ્ણુ પાંચ મહિના સુધી યોગ નિદ્રામાં રહેશે, તેના કારણે પાંચ મહિના સુધી લગ્ન, મુંડન, ગૃહ ઉષ્ણતા વગેરે જેવા કોઈ શુભ કાર્ય થશે નહીં.

અધિક 18 જુલાઈ 2023થી યોજાશે

પંચાંગ અનુસાર, શ્રાવણ મહિનાનો કૃષ્ણ પક્ષ 04 જુલાઈથી 17 જુલાઈ સુધી છે. ત્યાર બાદ 18 જુલાઈથી અધિક યોજાશે. 16મી ઓગસ્ટે અધિકની અમાસ હશે, જે દિવસે અધિક માસ સમાપ્ત થશે. ત્યારબાદ શ્રાવણનો શુક્લ પક્ષ શરૂ થશે, જે 30 ઓગસ્ટે શ્રાવણ પૂર્ણિમાની સાથે સમાપ્ત થશે.

અધિકની ગણતરી કેવી રીતે થાય છે?

જો પંચાંગના આધારે જોવામાં આવે તો દર ત્રીજા વર્ષે વધુ એક મહિનો દેખાય છે, જેને અધિક કહેવાય છે. સૌર વર્ષ 365 દિવસ અને 6 કલાકનું હોય છે, જ્યારે ચંદ્ર વર્ષ 354 દિવસનું હોય છે. આ રીતે, સૌર વર્ષ અને ચંદ્ર વર્ષ વચ્ચેના તફાવતને દૂર કરવા માટે, દર ત્રીજા વર્ષે એક ચંદ્ર માસ વધે છે. આ વિસ્તૃત માસને માલમાસ કહેવામાં આવે છે. અધિકમાં કોઈ શુભ કાર્ય કરવામાં આવતું નથી.

એ જ રીતે રક્ષાબંધનનો તહેવાર ઓગસ્ટમાં વહેલો આવે છે, પરંતુ અધિકના કારણે આ વર્ષે રક્ષાબંધન ઓગસ્ટના અંતિમ સપ્તાહમાં છે. આ વર્ષે રક્ષાબંધન 30મી ઓગસ્ટે છે જ્યારે વર્ષ 2022માં રક્ષાબંધન 11મી ઓગસ્ટે હતી.



હિન્દુ વર્ષ 13 મહિનાનું હશે

આ વર્ષે હિન્દુ વર્ષ 12 મહિનાનું નહીં, પરંતુ 13 મહિનાનું હશે કારણ કે 12 મહિનામાં અધિકનો એક મહિનો ઉમેરવામાં આવશે. આ રીતે આ વર્ષે કુલ 13 મહિના રહેશે.

(નોંધ: આ માહિતી હિન્દી-હિન્દૂ કેલેન્ડર મુજબ આપવામાં આવી છે, ગુજરાતી માસ 15 દિવસ પાછળ ચાલે છે.)

ગુજરાતી સમાચાર નો ખજાનો એટલે News18 ગુજરાતી. ગુજરાત, દેશ વિદેશ, બોલીવુડ, સ્પોર્ટ્સ, બિઝનેસ, મનોરંજન સહિત વધુ સમાચાર વાંચો ન્યૂઝ18 ગુજરાતી પર

Tags: Dharm Bhakti, Hindu dharm