નવી દિલ્હી : મલેશિયા એક્સ્ચેન્જમાં ઘટાડા વચ્ચે ગુરુવારે દિલ્હી તેલ તેલીબિયાં બજારમાં સીંગતેલ તેલીબિયાં સિવાય લગભગ તમામ ખાદ્યતેલ તેલીબિયાંમાં ઘટાડો નોંધાયો હતો. મલેશિયા એક્સચેન્જ હાલમાં લગભગ બે ટકા જેટલો ડાઉન છે જ્યારે શિકાગો એક્સચેન્જ ગઈકાલે રાત્રે કોઈ પણ કારણ વિના બંધ થઈ ગયું હતું. આ વલણ હતું. હજુ પણ અહીં છે.
બજારના જાણકાર સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે શિકાગો એક્સચેન્જમાં 0.1 ટકાનો થોડો વધારો થયો હોવા છતાં, જથ્થાબંધ બજારમાં ભાવ કિલો દીઠ રૂ. 4નો ઘટાડો થયો હતો. એટલે કે, પહેલા જે પ્રીમિયમ 10-12 રૂપિયા પ્રતિ કિલો મળતું હતું તે હવે ઘટીને 6-8 રૂપિયા પ્રતિ કિલો થઈ ગયું છે. પરંતુ છૂટક બજારમાં ભાવ હજુ પણ મનસ્વી રીતે વધારવામાં આવે છે. કમાણીના માર્જિનમાં આ ઘટાડાની અસર અન્ય તેલીબિયાં પર જોવા મળી હતી અને તેના ભાવ નીચે આવ્યા છે.
આ ઉત્પાદન બમ્પર હોઈ શકે છે
સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે મસ્ટર્ડનો પાક આવતા મહિના સુધીમાં મંડીઓમાં આવવાની સંભાવના છે અને આ વખતે ઉત્પાદન બમ્પર થવાની ધારણા છે. સરસવના આ બમ્પર ઉત્પાદનની અપેક્ષાને કારણે તેના ભાવ પરના દબાણને જોતા ખેડૂતો તેમનો બાકી રહેલો સ્ટોક પણ બજારમાં લાવી રહ્યા છે. દેશમાં સસ્તા આયાતી તેલની વિપુલતા વચ્ચે, વાસ્તવિક સમસ્યા સરસવના વપરાશની છે, જેના કારણે સરસવના તેલ અને તેલીબિયાંના ભાવ નીચે આવ્યા છે.
ખેડૂતો તેલ સસ્તામાં વેચવા માંગતા નથી
સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે સસ્તા આયાતી તેલોએ સ્થાનિક તેલ અને તેલીબિયાં પર દબાણ કર્યું છે અને પિલાણ કર્યા પછી બજારમાં સસ્તામાં તેલ વેચવાની સ્થાનિક ઓઇલ મિલોની મજબૂરીને ધ્યાનમાં રાખીને, તેઓ ખેડૂતો પાસેથી સસ્તા ભાવે તેલીબિયાં ખરીદવા માંગે છે. પરંતુ જે ખેડૂતોને ક્યારેય ઊંચા ભાવ મળ્યા છે તેઓ તેમના પાકને સસ્તામાં વેચવા માંગતા નથી. સોયાબીન અને કપાસિયાના ખેડૂતો તેમની ઉપજ સસ્તામાં વેચતા નથી. સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે દિલ કેક (DOC)ની માંગ વચ્ચે સોયાબીન તેલીબિયાંના ભાવમાં કોઈ ફેરફાર થયો નથી. બીજી તરફ નફાના માર્જિનમાં ઘટાડાને કારણે સોયાબીન તેલના ભાવમાં ઘટાડો થયો હતો.
મલેશિયા એક્સચેન્જમાં ઘટાડાને કારણે ક્રૂડ પામ ઓઈલ (CPO) અને પામોલિન ઓઈલના ભાવમાં પણ ઘટાડો થયો હતો. વિદેશી તેલની નરમાઈથી કપાસિયા તેલના ભાવ પર પણ અસર થઈ હતી અને તેના ભાવમાં ઘટાડો થયો હતો. નિકાસની માંગ અને ખાદ્યપદાર્થોની સ્થાનિક શિયાળાની માંગ વચ્ચે સસ્તા આયાતી તેલની હાજરીમાં મગફળીના તેલ તેલીબિયાંના ભાવો યથાવત રહ્યા હતા.
સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે ક્વોટા સિસ્ટમ હેઠળ આયાત કરાયેલું તેલ સસ્તું થવાને બદલે મોંઘું વેચાઈ રહ્યું છે અને આવા પ્રસંગે સૌએ મૌન સેવ્યું છે. સરકાર વારંવાર કહે છે કે તેનો ઈરાદો દેશમાં તેલીબિયાંનું ઉત્પાદન વધારીને વિદેશી હૂંડિયામણ ખર્ચ ઘટાડવાનો છે, પરંતુ જ્યારે ડ્યૂટી ફ્રી આયાતી તેલ પ્રીમિયમ ભાવે વેચાઈ રહ્યું છે ત્યારે તેને રોકવા માટે પગલાં લેવા પડશે. ખાદ્ય તેલ કરતાં દૂધ અને દૂધની બનાવટો, ઈંડા અને માખણ જેવી વસ્તુઓ મોંઘવારી પર વધુ અસર કરે છે.
ખાદ્યતેલોના મોંઘા ભાવને કારણે પામોલિન જેવા સસ્તા તેલની આયાત કરીને તેલની અછત દૂર કરી શકાય છે, પરંતુ દૂધનો કોઈ વિકલ્પ નથી, જેના ભાવમાં છેલ્લા કેટલાક દિવસોની સરખામણીએ અલગ-અલગ હપ્તાઓમાં લગભગ 8-10 રૂપિયા પ્રતિ લિટરનો વધારો થયો છે. ગયા વર્ષના મહિનાઓ. સરકારે ક્વોટા સિસ્ટમ નાબૂદ કરીને હળવા તેલની આયાતનું પણ યોગ્ય સંચાલન કરવું પડશે જેથી સ્વદેશી તેલીબિયાં ઉત્પાદકોના હિતોનું રક્ષણ થઈ શકે.
Published by:Sachin Solanki
First published:
ગુજરાતી સમાચાર નો ખજાનો એટલે News18 ગુજરાતી. ગુજરાત, દેશ વિદેશ, બોલીવુડ, સ્પોર્ટ્સ, બિઝનેસ, મનોરંજન સહિત વધુ સમાચાર વાંચો ન્યૂઝ18 ગુજરાતી પર