Home /News /business /લોન માટે જરૂરી મનાતો 'Cibil Score' શું છે અને તે કોણ તૈયાર કરે? જાણો તેના વિશે સંપૂર્ણ
લોન માટે જરૂરી મનાતો 'Cibil Score' શું છે અને તે કોણ તૈયાર કરે? જાણો તેના વિશે સંપૂર્ણ
CIBIL સ્કોર જોઈને બેંકો નક્કી કરે છે કે લોન વ્યક્તિને આપવી જોઈએ કે નહીં.
તમે લોનના કિસ્સામાં CIBIL સ્કોરના મહત્વથી વાકેફ હોવા જ જોઈએ. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે CIBIL સ્કોર કોણ નક્કી કરે છે અને તેની ગણતરી કેવી રીતે કરવામાં આવે છે? અહીં જાણો સંપૂર્ણ માહિતી.
જો તમે પહેલા ક્યારેય લોન લીધી હોય અથવા લોન લેવાના છો, તો તમારે સિબિલ સ્કોરના મહત્વ વિશે જાણવું જ જોઈએ. CIBIL સ્કોરને ક્રેડિટ સ્કોર પણ કહેવામાં આવે છે. CIBIL સ્કોર જોઈને બેંકો નક્કી કરે છે કે લોન વ્યક્તિને આપવી જોઈએ કે નહીં. CIBIL સ્કોર 300 થી 900 સુધીનો હોય છે. સામાન્ય રીતે CIBIL સ્કોર 750 અથવા તેનાથી વધુ હોય ત્યારે તેને સારો માનવામાં આવે છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે તમારો CIBIL સ્કોર કયા આધારે ગણવામાં આવે છે અને કોણ તેને તૈયાર કરે છે? તો ચાલો જાણીએ.
લોનની ચુકવણીનો ઇતિહાસ
જો તમે પહેલા લોન લીધી હોય અથવા ક્રેડિટ કાર્ડનો ઉપયોગ કર્યો હોય, તો તેની ચુકવણીનો ઇતિહાસ (રિપેમેન્ટ હિસ્ટ્રી) જોવામાં આવે છે. એટલે કે, તમે સમયસર EMI ચૂકવ્યો છે કે નહીં, તે તમારા CIBIL સ્કોરને અસર કરે છે. સમયસર લોનની EMI ચૂકવવાથી તમારો CIBIL સ્કોર વધે છે અને તે ન આપવાથી તે ઘટે છે.
ક્રેડિટ હિસ્ટ્રી
જ્યારે તમે પહેલીવાર લોન લો છો અથવા ક્રેડિટ કાર્ડ લો છો, ત્યારે જ તમારી ક્રેડિટ હિસ્ટ્રી શરૂ થઇ જાય છે. CIBIL સ્કોર તૈયાર કરતી વખતે તમારા ક્રેડિટ હિસ્ટ્રીને પણ ધ્યાનમાં લેવામાં આવે છે. તમારી ક્રેડિટ હિસ્ટ્રી કેટલી જૂની છે અને તમે લોન લીધા પછી કે ભૂતકાળમાં ક્રેડિટ કાર્ડનો ઉપયોગ કર્યા પછી સમયસર પેમેન્ટ કર્યું છે કે કેમ, આ બધી બાબતો પર ધ્યાન આપવામાં આવે છે. આ ક્રેડિટ હિસ્ટ્રી તમારા CIBIL સ્કોરને પણ અસર કરે છે.
તમારો ક્રેડિટ યૂટિલાઇઝેશન રેશ્યો એ તમારી ક્રેડિટ લિમિટની ટકાવારી છે કે જેનો તમે ઉપયોગ કરો છો. ક્રેડિટ કાર્ડની મર્યાદાનો 30% સુધીનો જ ઉપયોગ કરો. ક્રેડિટ કાર્ડ વડે મોટી ખરીદી કરવાનું ટાળો. ઉચ્ચ ક્રેડિટ યૂટિલાઇઝેશન રેશ્યો સૂચવે છે કે ક્રેડિટ કાર્ડ્સ પર તમારી નિર્ભરતા વધારે છે. જે તમારા CIBIL સ્કોરને અસર કરે છે.
ક્રેડિટ મિક્સ
આ માહિતી તમે લીધેલી સુરક્ષિત લોન અસુરક્ષિત લોન માંથી આવે છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો તમે અગાઉ અનસિક્યોર્ડ લોન એટલે કે પર્સનલ લોન, ક્રેડિટ કાર્ડ લોન વગેરે જેવી અસુરક્ષિત લોન લીધી હોય, તો તે દર્શાવે છે કે તમારી પાસે ભંડોળની અછત છે અને ક્રેડિટ પર તમારી નિર્ભરતા ઘણી વધારે છે. આનાથી તમારા CIBIL સ્કોર પર ખરાબ અસર પડે છે. આ જ કારણ છે કે મોટાભાગના નિષ્ણાતો વધુ વખત અસુરક્ષિત લોન લેવાનો ઇનકાર કરે છે.
આ સિવાય, તમારો CIBIL સ્કોર કેટલીક અન્ય બાબતો પરથી ગણવામાં આવે છે જેમ કે તમારા ક્રેડિટ રિપોર્ટમાં ખોટી માહિતી, તમે ભૂતકાળમાં લોન સેટલમેન્ટ કર્યું છે, તમે કોઈની લોનના ગેરેન્ટર છો અને તે ચૂકવવામાં આવી રહી નથી વગેરે. આ બધાની અસર તમારા CIBIL સ્કોર પર પણ પડે છે અને આ તમારા સ્કોરને વધુ ખરાબ કરી શકે છે.
સિબિલ સ્કોર કોણ તૈયાર કરે છે
તમામ ક્રેડિટ બ્યુરો CIBIL સ્કોર જાહેર કરે છે. જેમાં ટ્રાન્સયુનિયન CIBIL, Equifax, Experian અને CRIF Highmark જેવી ક્રેડિટ માહિતી કંપનીઓનો સમાવેશ થાય છે, જે વ્યક્તિઓના નાણાકીય રેકોર્ડના આધારે ક્રેડિટ રિપોર્ટ્સ/ક્રેડિટ સ્કોર્સ એકત્રિત કરવા, જાળવવા અને જનરેટ કરવા માટે લાઇસન્સ ધરાવે છે. આ ક્રેડિટ બ્યુરો ગ્રાહકના ડેટાનું મૂલ્યાંકન કરે છે જેમ કે બાકી લોનની રકમ, ચુકવણીના રેકોર્ડ, નવી લોન/ક્રેડિટ કાર્ડ માટેની અરજીઓ અને અન્ય ક્રેડિટ સંબંધિત માહિતી વગેરે, બેંકો અને અન્ય નાણાકીય સંસ્થાઓમાં જમા કરવામાં આવે છે અને તેના આધારે CIBIL સ્કોર તૈયાર કરે છે.
First published:
ગુજરાતી સમાચાર નો ખજાનો એટલે News18 ગુજરાતી. ગુજરાત, દેશ વિદેશ, બોલીવુડ, સ્પોર્ટ્સ, બિઝનેસ, મનોરંજન સહિત વધુ સમાચાર વાંચો ન્યૂઝ18 ગુજરાતી પર