Income Tax: મકાન વેચી મેળવ્યો છે નફો, તો સમજીલો ટેક્સનુ ગણિત, છૂટનો લાભ પણ આપે છે આવકવેરા વિભાગ
Income Tax: મકાન વેચી મેળવ્યો છે નફો, તો સમજીલો ટેક્સનુ ગણિત, છૂટનો લાભ પણ આપે છે આવકવેરા વિભાગ
ઈન્કમ ટેક્સ ટીપ્સ
આવકવેરા (Income Tax) વિભાગ મકાન વેચીને થયેલા નફા (property-selling) પર ટેક્સ વસૂલ કરે છે. જો તમે ઘરમાંથી થયેલા નફાની જાહેરાત નથી કરતા કે ટેક્સ જવાબદારીની ગણતરી નથી કરતા તો ઈનકમ ટેક્સ વિભાગ તમને નોટિસ પણ મોકલી શકે છે
Income Tax: કોરોના મહામારીની આ યુગમાં ઘણા લોકોએ પૈસાની જરૂરિયાતને કારણે પોતાની મિકલત વેચવાની ફરજ પડી છે અને કેટલાક લોકો આવુ કરવાનુ વિચારી રહ્યાં છે. આ સિવાય પણ એવા ઘણા લોકો છે જે હવે મોટા ઘરમાં શિફ્ટ થવાની તૈયારીમાં હશે. જો આવા લોકોએ પોતાનું જૂનું મકાન વેચી દીધું (property-selling) હોય અને વેચાણ પર નફો કર્યો હોય તો સરકાર તેમની પાસેથી પણ ટેક્સ વસૂલ કરશે.
આવકવેરા વિભાગ મકાન વેચીને થયેલા નફા પર ટેક્સ વસૂલ કરે છે. જો તમે ઘરમાંથી થયેલા નફાની જાહેરાત નથી કરતા કે ટેક્સ જવાબદારીની ગણતરી નથી કરતા તો ઈનકમ ટેક્સ વિભાગ તમને નોટિસ પણ મોકલી શકે છે. જોકે, આવકવેરા વિભાગે આ જવાબદારીથી બચવા માટે કરદાતાઓને વિકલ્પ પણ આપ્યો છે. આ સરળ વિકલ્પો અપનાવીને તમે પણ આ ટેક્સને સંપૂર્ણપણે ટાળી શકો છો.
બે રીતથી લાગૂ પડે છે ટેક્સની રીત
આવકવેરા નિષ્ણાતો ગિરીશ નારંગનું કહેવું છે કે, મકાન વેચવાથી થતા નફા પર ટેક્સની ગણતરી બે રીતે થાય છે. જો તમે ઘરને બે વર્ષ સુધી હોલ્ડ કર્યા પછી વેચ્યું હોય, તો લોંગ ટર્મ કેપિટલ ગેઈન્સ (LTCG) ટેક્સ લાગશે અને જો તમે 24 મહિના પહેલા ઘર વેચો છો તો શોર્ટ ટર્મ કેપિટલ ગેઈન્સ ટેક્સ લાગુ થશે. ટૂંકા ગાળામાં વેચાણથી થતા નફા પર ટેક્સ બચાવવાનો કોઈ રસ્તો નથી અને તેને તમારી વધારાની આવક તરીકે ગણવામાં આવશે. તેની સાથે તેના પર તમારા સ્લેબ પ્રમાણે ટેક્સ પણ ભરવો પડશે.
જો કે અંતિમ કર જવાબદારી તમામ પ્રકારના રોકાણો પછી રચાય છે, તો પછી લાંબા ગાળાના મૂડી લાભની રકમ જીવન વીમા, મેડિક્લેમ, PPF વગેરેમાં રોકાણ કરી શકાય છે. આ સાથે, ફુગાવાના સંબંધમાં ઇન્ડેક્સેશનનો લાભ પણ આના પર મળશે.
બીજુ ધર ખરીદી બચાવો ટેક્સ
મકાનના વેચાણથી LTCGના કિસ્સામાં વ્યક્તિ બીજું ઘર ખરીદીને સંપૂર્ણપણે ટેક્સ બચાવી શકે છે. આ ડિસ્કાઉન્ટ ઘરના વેચાણના બે વર્ષમાં અન્ય રેડી-ટુ-મૂવ ઘર ખરીદવા પર મળશે. જો તમે ઘરના વેચાણના એક વર્ષ પહેલાં પણ બીજું રેડી-ટુ-મૂવ ઘર ખરીદ્યું હોય તો તેના પર પણ ટેક્સમાં છૂટ મળી શકે છે. જો નફાની રકમ બે કરોડથી વધુ ન હોય તો એક મકાન વેચવાથી LTCGનો ઉપયોગ બે મકાન ખરીદવા માટે થઈ શકે છે. આ સુવિધા કરદાતા માટે માત્ર એક જ વાર ઉપલબ્ધ છે.
મકાન નિર્માણ પર બચાવો ટેક્સ
જો તમે વેચાણની તારીખથી ત્રણ વર્ષની અંદર નવું મકાન બાંધો છો, તો તમે તેની કિંમતમાં લાંબા ગાળાના મૂડી લાભનો સમાવેશ કરીને ટેક્સ બચાવી શકો છો. બાંધકામ હેઠળના મકાન કે ફ્લેટનું બુકિંગ પણ મકાન બાંધકામની શ્રેણીમાં આવે છે, પરંતુ ત્રણ વર્ષમાં તેનું પઝેશન મેળવવું જરૂરી છે. કરમુક્તિના લાભોને વધારવા માટે તમે ઘરની કિંમતમાં બ્રોકરેજ, સ્ટેમ્પ ડ્યુટી, ટ્રાન્સફર ફી અને નોંધણી શુલ્ક પણ સામેલ કરી શકો છો.
એક વાતનું ધ્યાન રાખવું જરૂરી છે કે નવી ખરીદેલી પ્રોપર્ટી ત્રણ વર્ષ સુધી વેચી શકાતી નથી, અન્યથા આપેલી છૂટ તમારી આવકમાં ઉમેરવામાં આવશે.
સરકારી બોન્ડમાં કરો રોકાણ
તમે ઘરના વેચાણની તારીખથી 6 મહિનાની અંદર સરકાર દ્વારા નક્કી કરેલા બોન્ડમાં રોકાણ કરીને પણ ટેક્સ બચાવી શકો છો. NHAI, રૂરલ ઇલેક્ટ્રિફિકેશન કોર્પોરેશન, રેલ્વે ફાયનાન્સ કોર્પોરેશન વગેરેના કેપિટલ ગેઇન બોન્ડમાં રોકાણ કરીને કેપિટલ ગેઇનની રકમ પર ટેક્સ બચાવી શકાય છે. આમાં રોકાણનો સમયગાળો 5 વર્ષનો છે અને આ સમય દરમિયાન તેને રિડીમ કે પ્લેજ કરી શકાતો નથી. જો કે તમે એક સમયે બોન્ડમાં વધુમાં વધુ 50 લાખનું રોકાણ કરી શકો છો, પરંતુ ઈન્કમ ટેક્સ એક્ટ તમને એકસાથે તમામ પ્રકારના વિકલ્પો અપનાવવાની સ્વતંત્રતા આપે છે.
ક્લિયરના સ્થાપક અને સીઈઓ અર્ચિત ગુપ્તા કહે છે કે ઘરના વેચાણમાંથી મળેલા નફાનું રોકાણ કરવા માટે ભલે તમને બે-ત્રણ વર્ષ મળે, પરંતુ વેચાણ પછી ફાઈલ કરવામાં આવેલા આઈટીઆરમાં તેની જાણ કરવી પડશે. જો તમે ત્યાં સુધીમાં રોકાણ કરી શકતા નથી, તો તમે નફાની રકમ સરકારી બેંકની કેપિટલ ગેઇન્સ એકાઉન્ટ સ્કીમમાં મૂકી શકો છો. નિર્ધારિત સમય સુધી તેના પર કોઈ ટેક્સ લાગશે નહીં.
First published:
ગુજરાતી સમાચાર નો ખજાનો એટલે News18 ગુજરાતી. ગુજરાત, દેશ વિદેશ, બોલીવુડ, સ્પોર્ટ્સ, બિઝનેસ, મનોરંજન સહિત વધુ સમાચાર વાંચો ન્યૂઝ18 ગુજરાતી પર